پیش در آمد
خاورمیانه در طول دهه‌های اخیر همواره عرصه درگیری‌های سیاسی، نظامی و ایدئولوژیک میان کشورهای مختلف بوده است. در این میان، اسرائیل به عنوان یک بازیگر پرمناقشه، از بدو تأسیس خود در سال ۱۹۴۸، وارد چندین جنگ بزرگ با کشورهای عربی شد. در سال‌های اخیر نیز، تنش‌ها میان ایران و اسرائیل شدت گرفته‌اند و در مواردی به درگیری‌های مستقیم یا نیابتی منجر شده‌اند.
علل جنگ:
- حملات نیابتی و عملیات سایبری: پیش از شروع جنگ، حملات متعددی از سوی گروه‌های نیابتی وابسته به ایران (مانند حزب‌الله لبنان و نیروهای حشد الشعبی در عراق) علیه مواضع اسرائیلی انجام شده بود. اسرائیل نیز در پاسخ، برخی از پایگاه‌های ایرانی در سوریه را هدف قرار داده بود.
- ترور شخصیت‌های هسته یی, استخباراتی و پایه های بلند دولتی و صنعتی ایرن: ایران، اسرائیل را متهم به ترور دانشمندان هسته‌ای در تاسیسات نطنز کرد.
- رقابت استراتژیک در منطقه: حضور نظامی ایران در سوریه و افزایش قدرت گروه‌های هم‌پیمان ایران در منطقه، از دید اسرائیل تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی آن به شمار می‌رود.
ویژگی‌های جنگ:
- مدت زمان: ۱۲ روز
- میدان نبرد: عمدتاً شامل حملات هوایی و موشک های نقطه زن، جنگ سایبری و استفاده از پهپادها
- تلفات: هرچند آمار دقیق از دو طرف منتشر نشد، اما منابع غیررسمی از ده‌ها کشته نظامی و غیرنظامی، و تخریب برخی زیرساخت‌های حساس در دو کشور خبر دادند.
- میانجی‌گری‌ها: کشورهای مانند قطر، ترکیه و فرانسه تلاش‌هایی برای آتش‌بس انجام دادند که در نهایت موفق به پایان دادن به جنگ شدند.
پیامدهای جنگ:
- تشدید رقابت‌های تسلیحاتی در منطقه
- تقویت گفتمان ضد اسرائیلی در محور مقاومت
- فشارهای بین‌المللی برای مهار بحران‌های منطقه‌ای
سابقه درگیری‌های اسرائیل با کشورهای عربی
از سال ۱۹۴۸ یعنی تشکیل کشور اسرائیل توسط انگلیس, تاکنون، اسرائیل با چندین کشور عربی وارد جنگ شده است. مهم‌ترین این جنگ‌ها عبارت‌اند از:
- جنگ ۱۹۴۸ (نکبت): پس از اعلام موجودیت اسرائیل، ائتلافی از کشورهای عربی شامل مصر، اردن، سوریه، عراق و لبنان به اسرائیل حمله کردند. نتیجه این جنگ، گسترش قلمرو اسرائیل و آوارگی صدها هزار فلسطینی بود.
- جنگ ۱۹۵۶ (حمله به کانال سوئز:اسرائیل به همراه بریتانیا و فرانسه به مصر حمله کرد تا کنترل کانال سوئز را به دست آورد. فشار بین‌المللی باعث عقب‌نشینی نیروهای متجاوز شد.
- جنگ ۱۹۶۷ (شش‌روزه): اسرائیل با حمله پیش‌دستانه به مصر، سوریه و اردن، در عرض شش روز شبه‌جزیره سینا، کرانه باختری، نوار غزه و بلندی‌های جولان را اشغال کرد.
- جنگ ۱۹۷۳ (یوم کیپور): مصر و سوریه در روز عید یهودی کیپور به اسرائیل حمله کردند. با وجود پیشروی اولیه اعراب، اسرائیل موفق به بازپس‌گیری مناطق شد. این جنگ زمینه‌ساز مذاکرات صلح مصر و اسرائیل شد.
- جنگ لبنان (۱۹۸۲ و ۲۰۰۶: اسرائیل در سال ۱۹۸۲ به لبنان حمله کرد تا سازمان آزادی‌بخش فلسطین را از جنوب لبنان بیرون کند. در سال ۲۰۰۶ نیز جنگ شدیدی میان اسرائیل و حزب‌الله لبنان درگرفت که ۳۳ روز به طول انجامید.
- درگیری‌های غزه: از ۲۰۰۸ تاکنون، اسرائیل چندین جنگ با حماس و گروه‌های فلسطینی در نوار غزه داشته است. این جنگ‌ها معمولاً چند روز تا چند هفته طول کشیده و با تلفات سنگین غیرنظامیان همراه بوده‌اند.
جنگ ۱۲ روزه اسرائیل – ایران (۱۳–۲۴ جون ۲۰۲۵)
زمینه و محرک‌ها
- آغاز درگیری: اسرائیل در ۱۳ جون با حمله‌ای پیش‌دستانه به تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایران، از جمله سایت‌های فوردو و نطنز، انجام داد تا برنامه هسته‌ای تهران را متوقف کند .
- پاسخ ایران: تهران با حملات موشکی وپهپادی به شهرها و اهداف نظامی اسرائیل، واکنش نشان داد .
- مداخله آمریکا: آمریکا نیز، به‌ویژه در ۲۲ جون، با بمب‌های قدرتمند زیرزمینی وارد عملیات شد و سه تأسیسات هسته‌ای ایران را هدف زد .
آتش‌بس و نقش ترامپ
- آتش‌بس: در روز ۲۳ جون، ترامپ با میانجیگری قطر، اعلام کرد که اسرائیل و ایران برای متوقف کردن اقدام نظامی توافق کرده‌اند: ایران از نیمه‌شب شروع می‌کند و اسرائیل ۱۲ ساعت پس از آن .
- پیچیدگی اجرای آتش‌بس: هر دو طرف پیش و پس از موعد اعلام‌شده به تبادل حملات ادامه دادند، و ترامپ با عتاب و لحن قاطع دو طرف را تحت فشار قرار داد تا دست از حمله بردارند .
تلفات و خسارت‌ها
| کشور | کشته‌ها (تقریبی) | مجروحین |
| ایران | حدود ۶۱۰–۶۲۷ نفر | حدود ۵,۰۰۰ نفر |
| اسرائیل | حدود ۲۸ نفر | بیش از ۳,۰۰۰ نفر |
- خسارات فراوان در هر دو کشور شامل تأسیسات هسته‌ای، نظامی، و زیرساخت‌های شهری بود .
پیامدهای منطقه‌ای و سیاسی
- اعتبار ترامپ: توانایی ترامپ در برقراری آتش‌بس، با نقش قطر به‌عنوان واسطه، نفوذ آمریکا را در میانجیگری حفظ کرد .
- بازتعریف امنیت هسته‌ای: تأخیر چند‌ماهه در برنامه هسته‌ای ایران ایجاد شد، اما به گفته بخش‌هایی از اطلاعات آمریکا، خسارت‌ها کمتر از ادعای «تخریب کامل» بود .
- پایان سیاسی در ایران: تنش داخلی افزایش یافت؛ مردم و اصلاح‌طلبان از افزایش قدرت سخت‌گیران پس از بمباران نگران هستند .
سابقه درگیری‌های تاریخی اسرائیل با کشورهای عربی
- ۱۹۴۸ – جنگ استقلال (نکبت): ائتلاف عربی علیه تأسیس اسرائیل حمله کرد و اسرائیل بخش‌های گسترده‌ای از سرزمین فلسطین را تصرف نمود.
- ۱۹۵۶ – بحران کانال سوئز: اسرائیل، بریتانیا و فرانسه علیه مصر حمله کردند، اما به دلیل فشار بین‌المللی مجبور به خروج شدند.
- ۱۹۶۷ – جنگ شش‌روزه: اسرائیل با حمله پیش‌دستانه، بخش‌های وسیعی از سرزمین‌های عربی شامل کرانه باختری و جولان را اشغال نمود.
- ۱۹۷۳ – جنگ یوم کیپور: مصر و سوریه حمله‌ای غافلگیرانه انجام دادند؛ پس از درگیری شدید، آتش‌بس برقرار و منجر به توافق کمپ دیوید شد.
نتیجه‌گیری تحلیلی
- اهمیت تکنولوژی نظامی: استفاده از پهپاد، موشک‌های نقطه‌زن و بمب‌های زیرزمینی، نشان‌دهنده سطح جدیدی از مقابله‌های منطقه‌ای است.
- نقش واشنگتن: حمایت آشکار آمریکا و ورود مستقیم نیروهایش (بمباران تاسیسات) نشان داد که ایالات متحده همچنان محور ثبات یا تنش در خاورمیانه است.
- تأثیر داخلی ایران: این درگیری می‌تواند قدرت جناح‌های تندرو را تقویت کرده و به جنبش‌های اصلاح‌گرا ضربه بزند .
- تمایل به مذاکره مجدد: علیرغم آتش‌بس، بازگشت ایران به مذاکرات هسته‌ای – همراه با فشار برای بازرسی IAEA – مورد توجه است
منابع خبری درباره آتش‌بس ایران‑اسرائیل
تمرکز بر سه بُعد مهم: مسائل حقوق بشری، ابعاد بین‌المللی و چشم‌انداز صلح پس از جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل در جون ۲۰۲۵.
مسائل حقوق بشری، ابعاد بین‌المللی و چشم‌انداز صلح
مسائل حقوق بشری
جنگ اخیر ایران و اسرائیل، بار دیگر آسیب‌پذیری غیرنظامیان را در درگیری‌های مدرن به نمایش گذاشت.
نقض‌های احتمالی حقوق بشری:
- حملات به مراکز غیر نظامی: گزارش‌هایی از اصابت موشک‌ها به مدارس، بیمارستان‌ها و مناطق مسکونی در تهران، اصفهان، حیفا و تل‌آویو منتشر شد. دیده‌بان حقوق بشر خواهان تحقیقات مستقل شد.
- استفاده از تسلیحات ممنوعه؟ برخی رسانه‌ها از استفاده اسرائیل از بمب‌های اورانیوم ضعیف و عمیق‌زن ساخت آمریکا (احتمالاً «GBU-57») گزارش دادند که ممکن است ناقض اصل تناسب در حقوق بین‌الملل بشردوستانه باشد.
- فشار روانی و مهاجرت داخلی: بیش از ۲۰۰ هزار نفر در ایران و حدود ۷۰ هزار نفر در اسرائیل برای مدتی آواره و پناه‌جو در مناطق داخلی شدند.
واکنش نهادهای بین‌المللی:
- سازمان ملل: آنتونیو گوترش خواهان توقف فوری درگیری شد و از شورای امنیت خواست بررسی کند که آیا نقض جدی حقوق بشردوستانه رخ داده است.
- صلیب سرخ جهانی: در گزارش ابتدایی خود، هشدار داد که دسترسی به کمک‌های بشردوستانه در برخی مناطق ایران و اطراف غزه به‌شدت محدود شده بود.
ابعاد بین‌المللی
بازیگران کلیدی در این بحران:
| کشور | موضع |
| آمریکا | دخالت مستقیم در حمایت از اسرائیل (بمباران تاسیسات ایرانی)، اما در نهایت با نقش‌آفرینی ترامپ، به‌عنوان میانجی اصلی آتش‌بس ظاهر شد. |
| قطر | نقش برجسته میانجی‌گر را ایفا کرد، گفت‌وگوهای مستقیم با تهران و غیرمستقیم با تل‌آویو داشت. |
| چین و روسیه | با محکوم‌کردن حملات اسرائیل، ایران را نیز به خویشتنداری دعوت کردند و خواهان گفت‌وگو شدند. |
| اتحادیه اروپا | خواهان توقف فوری خصومت‌ها، بازگشت به مذاکرات هسته‌ای و بررسی وضعیت حقوق بشر شدند. |
| کشورهای عربی منطقه | عربستان و امارات در ظاهر بی‌طرف بودند ولی در واقع از فشار بر ایران استقبال کردند. سوریه و حزب‌الله از ایران حمایت کردند. |
پیامدهای ژئوپولیتیکی:
- افزایش شکاف تهران-واشنگتن: توافق هسته‌ای عملاً از بین رفته، اگرچه امکان بازتعریف آن با شروط جدید مطرح است.
- تضعیف موقعیت ایران در سوریه: اسرائیل در این جنگ، برخی پایگاه‌های سپاه در سوریه را نیز هدف قرار داد.
- آزمایش وحدت کشورهای اسلامی در نشست استانبول به ابتکار رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه: واکنش‌های متفاوت کشورهای اسلامی نشان داد که هیچ اجماع قاطعی درباره ایران یا اسرائیل وجود ندارد.
چشم‌انداز صلح
آینده روابط ایران و اسرائیل – و به‌طور کلی ثبات منطقه – به چند عامل کلیدی بستگی دارد:
امکان مذاکره مجدد
- اگرچه فضای اعتماد به‌شدت کاهش یافته، اما برخی تحلیل‌گران معتقدند که هر دو طرف، هزینه‌های جنگ را درک کرده‌اند و ممکن است با وساطت کشورهای ثالث، مذاکرات غیر مستقیم از سر گرفته شود.
- نقش احتمالی چین و اتحادیه اروپا در جایگزینی نقش سنتی آمریکا می‌تواند در مهار تنش مؤثر باشد.
صلح واقعی یا آتش‌بس موقت؟
- تجربه نشان داده که میان ایران و اسرائیل، در بهترین حالت “تعادل تهدید” برقرار شده است؛ یعنی هر دو طرف تلاش می‌کنند از جنگ گسترده اجتناب کنند اما رقابت نیابتی ادامه دارد.
- اگر مذاکرات هسته‌ای از سر گرفته نشود، احتمال تکرار جنگ‌هایی در همین سطح یا شدیدتر وجود دارد.
ج. راهکارهای پیشنهادی:
- تشکیل کمیته حقیقت‌یاب بین‌المللی درباره جنگ اخیر
- بازگشت فوری ایران و غرب به میز مذاکره درباره برجام پلاس (برجام + مسائل منطقه‌ای)
- ایجاد مکانیزم‌های منطقه‌ای برای کاهش تنش‌ها (مانند گفت‌وگوی امنیتی خلیج فارس)
جمع‌بندی نهایی
جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل نه‌تنها درگیری دو کشور، بلکه آزمایشی برای نظم منطقه‌ای و اعتبار نهادهای بین‌المللی بود. اگرچه آتش‌بس برقرار شده، اما بدون تلاش صادقانه برای گفت‌وگو، صلح واقعی حاصل نخواهد شد. حفظ جان غیرنظامیان، احترام به حقوق بشر، و جلوگیری از گسترش جنگ به کل خاورمیانه، نیازمند اراده سیاسی جهانی است.
فرآیند
تجربه جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل نشان داد که تنش‌های منطقه‌ای می‌تواند به سرعت از مرحله تهدید لفظی به درگیری مستقیم تبدیل شود. این جنگ همچنین نشان داد که فناوری‌های نوین مانند پهپادها، جنگ سایبری و موشک‌های نقطه‌زن نقش مهمی در نبردهای آینده خاورمیانه وحتی جهان خواهند داشت. از سوی دیگر، مرور سابقه جنگهای اسرائیل با کشورهای عربی نشان می‌دهد که با وجود شکست‌های نظامی، مسئله فلسطین و سیاست‌های تهاجمی اسرائیل همچنان سرچشمه‌ای جدی برای بی‌ثباتی در منطقه هستند. آینده صلح در خاورمیانه، بیش از هر چیز، به اراده سیاسی و حل ریشه‌ای تضادهای تاریخی بستگی دارد.
پیشنهاد:
پیشنهاد بنده این است که اگر کشورهای حامی اسرائیل می خواهند اسرائیلی ها در فضا امن و امان و بدون جنگهای فرسایشی با همسایگان عربی آن, زندگی نمایند, بهتر است اسراییلی ها را به Greenland ویا هر جزیره دیگری انتقال بدهند که محاط به آبهای بین المللی باشد که امکان درگیری و جنگهای بی پایان میان اسرائیلی ها وکشورهای همسایه و دور ونزدیک پایان خواهد یافت.
به سلامت
نویسنده این مقاله خودرا در کف دریا مصروف ساخته و از عمق خبری ندارد. نمیداند که ایران موجود ایران تازی شده است. ایران موجود به فرهنگ اصیل ایرانی پشت کرده و فرهنگ عقبمانده و ننگین تازی را جا گزین فرهنگ پرافتخار ایرانی نموده است. اگر شما منشور کوروش بزرگ ایرانی را که در اسوانه ای در موزیم لندن همین اکنون موجود است، بخوانید انوقت به فرهنگ ایرانی اشنا خاهید شد در منشور که در سال 538 قبل از میلاد نوشته شده عقیده و دین را آزاد گذاشته است. درحالیکه در ایران موجود یک دین آنهم اسلام تشیع جاری است و اگر ایرانی ای عقیده خودرا تغیر دهد سرش از گردنش جدا خواهد شود. در فرهنگ ایران کنیزی و غلامی ممنوع اغلان شده بود. اما حدود هزار سال بعد دینی در عربستان آمد که کنیز گیری و غلام سازی را اساس تشویق آدمکشان متجاوز خود ساخت … وغیره ، اگر شما از حکومت انوشیروان عادل پادشاه ساسانی اطلاع درست داشته باشید، انوقت به فرهنگ ایرانی اطلاع لازم خواهید یافت، ولایت فقیه، گشت ارشاد و عفاف و حجاب … وغیره در ایران جبرا” جاری است که ننگ به فرهنگ ایرانی می باشد. شما دولت مزدور تازی شده و نوکر تازیان را نسبت به کشور های دارای دموکراسی ترجیح داده اید. دولت تشیع ایران از همه اصول اسلامی هم خلاف رفتاری می نماید. در اخیر نمازهای خود همیشه دعا میخوانند که الله ها لطفی و برکتی که به ابراهیم و آل ابراهیم داری آنرا به محمد و آل محمد نیز روا دار. آل ابراهیم اسرائیل و آل محمد مسلمانهای ایران. توجه کنید اگر مسلمان واقعی هستند چرا با اسرائیل که از ابراهیم است دشمنی میورزند. در حالیکه کوروش کبیر با یهودان لطف فراوان داشت.
اینطور معلوم میشود که شما چندان به تاریخ بلد نیستیدو یا به دستور الله توجه ندارید.
یهوه (به عبری)و یا پدر آسمانی(به مسیحیت) و یا الله (به اسلام) در سال 1900 قبل از میلاد به ابراهیم دستور داد که شهر اور(در بین اانهرین) را ترک و به زمین موعد نقل مکان نماید. حضرت ابراهیم از دستور یهوه اطاعت نموده و رفت به سرزمین فلسطین یک محل را انتخواب و به زندگی جدید آغاز کرد. البته در طول زمان اولادهای او زیاد شد و او دینی در آنجا افتتاح کرد که ما به آن دین یهودیت می گوئیم. خلاصه از اولاده ابراهیم تعداد زیادی پیدا شد و به گروپ ها تقسیم شدند. تا اینکه موسی کلیم الله توظیف شد تا قوم یهودرا از مصر آزاد و به جای که خدا نشان داده ببرد. موسی بعد از سفر سخت و طولانی به ساحه فلسطین نقل مکان و جا بجا شد. تا بالاخره حدود هزار سال قبل از عیسی داوود پادشاه زور آوری در این قوم پیدا شد و پادشاهی تشکیل داد. در همین وقت بود که جنپ میان فسطینیها و یهودی ها آغاز گردید. داوود علیه السلام شهری بنام شهر صلح( یوروشلیم ) را آباد نمود در آن وقت هم جنگ میان فلسطینیان و یهویان جریان داشت. بعد از ابراهیم پسرش سلیمان هم پادشاهی مقتدری را سپری نمود. یعنی اینکه قوم یهود به دستور یهوه در سر زمین فسطینی ها جا بجا شدند و ساحه مربوط شان ملک و سر زمین خودشان یعنی یهودیان بود. تا اینجا باید دوچیز را بخطر داشته باشی. اول اینکه سابقه جنگ یهود و فلسطین حدود سه هزار سال قبل از امروز آغاز گردیده . دوم اینکه اساس این جنگ توسط یهوه گذاشته شده است. یعنی تاکه یهوه به ختم آن تصمیم نگیرد کسی قدرت توقف این جنپ را نخواهد داشت.
بی انصافی شما در اینجا نمایان میگردد که شما یک قومی راکه چارهزار سال در آنجا زندگی دارید میگوئید به گرین لند برود.
حالا هم شما به عمق مسئله توجه نفرموده میگوئید که ایران پیروز شد. در حالیکه امریکا هرگز نمی خواهد دولت بنیاد گرای اسلامی شیعه را از میان بردارد. اگر دولت بنیاد گرای شیعه اسلامی وجود نداشته باشد، امریکا و بازار فروش سلاح امریکا از رونق می افتد. امریکا خودش امام خمینی را آورد. و حالا ثمرش را هم می چشد که ملیاردها دولار سلاح و مهمات جنگی میفروشد.
علاوه میگردد رزیم دکتاتوری و یک حزبی اسلامی ایران، به ایرانیان منحیث یک سانحه بوده و استقلال فرهنگی را کاملا به استعمار تازیان وحشی معاوضه کرده است. خلاصه ایران آخوندی آزاد نبوده و یوغ بردگی تازیان را بگردن دارد.