چه امیدواری هایی برای ادامه گفتگوهای صلح با پیروزی بایدن وجود دارد؟
منبع : ایروشیا
نوشته : جواد سخنیار
مترجم : سید جمال اخگر
پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 به معنای ایجاد تغییرات جدی در سیاست های ایالات متحده در قبال افغانستان و منطقه می باشد و حتی ممکن است با روی کار آمدن دولت جدید ، برنامه عقب نشینی سریع نیروهای ایالات متحده از افغانستان کاملا برعکس شود.
تا کنون مشخص نیست که راهبرد ایالات متحده چه زمانی آغاز می شود و از آن جای که رئیس جمهور منتخب تازه به تاریخ 20 جنوری سال 2021 رسماً مراسم تحلیف برگزار می کند، رئیس جمهور ترامپ صلاحیت دارد برنامه خروج را تا زمان روی کار آمدن سلف خود { بایدن} به اجرا بگذارد.
زمانی که جوبایدن در جنوری سال آینده ریاست جمهوری آمریکا را به دست بگیرد ، احتمالاً تغییرات ژرفی در رابطه با روند صلح افغانستان رخ خواهد داد ، زلمی خلیلزاد فرستاده ویژه ایالات متحده برای صلح افغانستان که تیم تسهیل کننده مذاکرات بین الافغانی را رهبری می کند احتمالاً برکنار می شود و روی کار آمدن دولت جدید حتی منجر به لغو گفتگو های کنونی در دوحه خواهد شد.
آقای زلمی خلیلزاد دیپلومات افغانی تبار که در امضای توافقنامه صلح ایالات متحده و طالبان و گفتگو های جاری بین الافغانی دست بالا داشت در ماه اکتوبر، نگرانی خود را از عدم رسیدن به نقطه ای برای کاهش خشونت و آتش بس در افغانستان از زمان آغاز گفتگو ها در سپتامبر ابراز کرد.
وی در یکی از تویت های خود نوشت :” من به منطقه نا امید بازگشتم ، با وجودی تعهدات در مورد کاهش خشونت ها ، این اتفاق نیفتاده است ” دریچه برای دستیابی به یک توافق سیاسی برای همیشه باز نخواهد ماند. ”
با وجود همه تلاش ها و گفتگوهای مستقیم بین طالبان و نمایندگان دولت افغانستان در دوحه ، دو طرف هنوز نتوانسته اند روی نقشه راه سیاسی به توافق برسند تا بحث در مورد آتش بس و در نهایت یک توافق سیاسی ادامه یابد.
تأثیر انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده روی آینده مذاکرات دوحه و سرنوشت دولت افغانستان بسیار چشمگیر خواهد بود.بدون شک ، این تأثیر مستقیم بر نتایج جنگ و صلح در افغانستان خواهد داشت.
در ضمن، دونالد ترامپ ، رئیس جمهور کنونی آمریكا گفت كه مصمم است كه در اولین فرصت همه نیروهای آمریكایی را از افغانستان بیرون کند.خروج نیروها پس از امضای توافقنامه صلح ایالات متحده با طالبان در ماه فبروری آغاز شد.
حتی حالا که آقای ترامپ در رقابت با رقیب دیموکرات خود جوبایدن شکست خورد ، از نظر فنی او تا 20 جنوری 2021 در قدرت باقی می ماند و این به او زمان کافی می دهد تا عقب نشینی را که در نظر دارد انجام دهد .
اما اکنون با برنده شدن بایدن در پست ریاست جمهوری در ایالات متحده ، ممکن وی برنامه موجود در مورد نحوه پایان دادن به جنگ افغانستان را تغییر دهد.
اگرچه روشن نیست که آیا بایدن از طرح عقب نشینی که پس از توافق نامه امریکا و طالبان در دوحه امضا شده بود ، برخواهد گشت یا خیر ؟
آدم سمیت ، نماینده مجلس دموکرات از واشنگتن ، طرح عقب نشینی ترامپ برای افغانستان را تأیید نموده است ، هر چند ، او از حضور دراز مدت حداقل نیروهای آمریكایی که بتواند از منافع آمریكا در منطقه محافظت كند حمایت می کند .
روزنامه واشنگتن تایمز به تاریخ 30 اکتوبر به نقل از وی گفت که آنها از طریق جنگ در افغانستان پیروز نمی شوند و گفتگو های صلح دوحه منفی به اثبات خواهد رسید.
وی گفت ، “اگر شما منتظر هستید که در افغانستان صلح برقرار شود … این اتفاق نخواهد افتاد”. وی افزود: “ما تقریباً 20 سال آنجا بوده ایم ، من فکر می کنم اکنون کاملاً روشن است که ارتش ما قرار نیست این مشکل را حل کند.”
باور ها در آمریکا در مورد جنگ افغانستان که از سال 2001 ادامه دارد بر این است که صلح هیچگاه در افغانستان برقرار نخواهد شد ، برخی از آمریکایی ها حتی تا آنجا پیش می روند که بگویند ، در آن کشور (افغانستان) صلح برقرار نخواهد شد . و نمی توانیم منتظر بمانیم تا مواردی را حل کنیم که در 20 سال گذشته نتوانستیم.
– گفتگوی صلح قطر
با توجه به این که رئیس جمهور جدید ایالات متحده قرار است در ماه جنوری سال آینده به کرسی ریاست جمهوری تکیه زند ، همه نگاه ها به این مسئله است که برنامه های دولت جدید آمریکا برای افغانستان چگونه خواهد بود و به گفتگو ها میان دولت افغانستان و طالبان که در حال انجام در دوحه است با چه دیدی نگاه می شود.
طالبان پس از امضای توافقنامه صلح با ایالات متحده در ماه فبروری به این نتیجه رسیدند که دیگر نیازی به گفتگو با دولت افغانستان ندارند و به گفته آنها این موضوع باعث کسر شان آنها خواهد شد.
اکنون که طالبان موفق شدند با ایالات متحده گفتگو نموده و توافقنامه دو جانبه امضا کند ، چرا باید با دولتی که آنها دست نشانده و غیر مشروع میدانند گفتگو نمایند؟
طالبان می دانند ، آنها نیاز ندارند در مذاکرات صلح دوحه بالای چیزی توافق کنند و تا کنون هیچ نوع امتیازی روی هیچ موضوعی قایل نشده اند.آنها به این باور هستند که وقت با آنها است و در مذاکرات جاری نیازی به عجله ندارند .
از جانب دیگر ، به نظر می رسد که هییت جانب افغانستان نمی توانند موفقیتی در بحث های دوحه داشته باشند. گفتگو ها دریک وضعیت شکننده بوده و تا هنوز در مرحله مقدماتی قرار دارد . تا کنون روی هیچ موردی بطور کامل بحث صورت نگرفته است .
زلمی خلیلزاد نماینده ویژه امریکا برای صلح و آشتی افغانستان ، یک بار دیگر از عدم تمایل طالبان به صلح و قصد بد آنها برای افزایش خشونت به عنوان اهرم فشار در مذاکرات ابراز نگرانی کرد.
اما وی همچنین از دولت افغانستان و طالبان خواست تا این فرصت بدست آمده برای صلح را از دست ندهند.
برای مذاکرات دوحه دو سناریوی احتمالی وجود دارد : اول اینکه امیدوار باشیم مذاکرات درهیچ نقطه ای لغو نشود . اگر چنین کاری صورت بگیرد ، برای افغانستان یک فاجعه بوده و آینده تاریک تری در پیشرو خواهد داشت.
بهترین سناریو برای افغانستان این خواهد بود که پول های کمکی به حکومت افغان ادامه یابد . دولت افغانستان برای ادامه حیات و جلوگیری از سقوط به شدت نیاز به کمک های خارجی دارد .
نوعی حکومت ایئتلافی که طالبان نیز بخش آن باشد و پول های کمکی به افغانستان ادامه یابد بهترین گزینه برای آینده کشور به نظر می رسد . اگر مذاکرات شکست بخورد و دولت نتواند از خود دفاع کند و نیروهای دفاعی و امنیتی متلاشی شود ، اوضاع برای همیشه خراب خواهد شد.
– افغانستان پسا انتخابات ایالات متحده
با برنامه ریزی ایالات متحده برای عقب نشینی و احتمالاً توقف حضور نظامی خود پس از تقریباً 20 سال جنگ با شورشگری ، افغانستان لحظات دشوار زمانی را تجربه می کند، گفتگو های صلح دوحه پایتخت قطر متوقف است و دولت افغانستان با حالت یاس و نا امیدی همه کار ها را به تنهایی انجام می دهد ، با شورشیان طالب می جنگد و به مردمی که به امنیت و خدمات نیاز دارد کمک فراهم می کند.
مردم افغانستان که یک زمان برای آینده کشور شان زیاد امیدوار بودند ، تا حدی از دیدن این که آمریکا متحد شان که با وعده های گوناگون به کشورشان آمده بودند و اکنون بدون دست یافتن به اهداف شان این کشور را ترک می کنند ، شوکه شده اند.
آنها انتظار داشتند كه ایالات متحده آمریكا و متحدانش به ساختن كشورشان كمك كنند و کمک کنند تا افغانستان به عنوان یک شریک به جامعه بین المللی بپیوندد و این روابط توسعه یابد.
باید این نکته را به یاد داشت که افغان ها در مورد حمایت از حضور دایمی ارتش آمریکا در افغانستان اختلاف نظر دارند.
برخی بدین نظر هستند ، که ایالات متحده فقط در صورتی می تواند این جا بماند که در تعهدات خود در حمایت از دولت افغانستان در مسیر توسعه و پیشرفت صادق باشد.
تعداد دیگر به این باور هستند که ایالات متحده نتوانست ما را کمک کند تا به پای خود برخیزیم و به خود متکی شویم ، در آینده نیز آنها نخواهند توانست چنین کاری را انجام دهند ، بنابرین خوب است بگذارید که افغانستان را برای همیشه ترک کنند.
اجازه دهید خودمان با مشکلات خود کنار بیاییم ، اگر ما بتوانیم مسایل خود را خودمان مدیریت کنیم مهم نیست که جاده پیش رو چه اندازه پر خم و پیچ خواهد بود موفق خواهیم شد.
در حالی که دیگران معتقد اند که آینده افغانستان مبهم و غیر قابل پیشبینی می باشد ، خداوند می داند که چیزی را در آینده برای ما مقرر کرده است ،ما حتی نمی توانیم تصمیم بگیریم که چه چیزی برای ما خوب است ، متاسفانه این گروه به این باور هستند که در آینده افغانستان هیچ نقشی ندارند و این خدا است که با انجام معجزه همه چیز را برای همیشه تغییر دهد.
– افغانستان پس از حضور نیروهای آمریکایی
آینده افغانستان اکنون بسیار کدر به نظر می رسد و کلماتی مانند ” دیموکراسی” و ” حقوق بشر” درین روز ها معنی واقعی خود را درلغت نامه سیاسی کشور از دست داده است.
احساس بدبینی نسبت به آینده کشور افق کشور را اکنده نموده است ، زنان و افغان های که یک زمان آرزوی دیموکراسی را داشتند به شدت از آینده خود نگران هستند.
درین میان چیزی گم شده است که بزودی نمی توان آن را مشاهده کرد و کسانی که به نحوی از انواع فکر می کنند که ایالات متحده پس از 11 سپتامبر به آنهاخیانت کرده است در حالت سرگیچی به سر می برند.
من نمی دانم چه چیزی درآینده برای ما و برای من و کسانی که آینده خود را در مداخله جامعه جهانی در سال 2001 می دیدند ، مقرر گردیده است .
فرق نمی کند ، دولت فعلی به مراتب نسبت به امارت طالبانی که حقوق زنان را نفی می کند ، دختران را از رفتن به مکتب محروم می کند و مردم را مورد توهین و تحقیر قرار می دهد، بهتر است.
با نگاهی به آنچه طالبان می توانند از نظر خدمات و رفاه به مردم ارایه دهند ، تحت حاکمیت استبدادی طالبان به معنی واقعی کلمه هیچ نوع خدمتی وجود ندارد.
مردم نمی توانند بالای آنها هیچ نوع انتقاد یا اعتراض نمایند ، این یک قانون (اورولین)است جای که زندگی مردم تحت نظارت قرار می گیرد و اساساً هرنوع آزادی در آن ممنوع است .
در صورت خروج نیروهای آمریکا و ناتو از افغانستان پس از انتخابات ایالات متحده ، بازگشت طالبان حتمی است و برخی می گویند ، با یک چشم زدن دولت سقوط خواهد کردو ارتش نیز از هم خواهد پاشید.
حکومت به قلمرو مبدل خواهد شد که توسط چندین دولت اداره می شود. میلیون ها نفر از مردم این کشور در یأس و بن بست به سر خواهند برد و هیچ کس نمی داند که چه باید کند. مدارس تعطیل می شوند ، مشاغل سقوط می کند ، برق های که شهر ها را روشن ساخته است قطع می شود و مردم بطورحیرت انگیزی در وحشت به سرخواهند برد.
جاده های کابل دیگر زنی را نخواهد دید و فضای وحشت بر همه جا حاکم خواهد شد. کسانی که توانایی ترک وطن را دارند لحظه ی درنگ نمی کنند و بسیاری افراد به دلیل این که طالبان از آنها انتقام خواهند گرفت از کشور فرار می کنند.
همه چیز از همان جایی که در سال2001 آغاز شده بود دوباره به همان نقطه بر می گردد. دور جدیدی از تاریکی محیط و مردم را احاطه خواهد کرد.
امیدواریم که به آن روز های تاریک برنگردیم ، و امیدواریم که دوباره تنها گذاشته نشویم تا یکبار دیگر رنج و مشقت را تجربه کنیم بلکه آرزو داریم که مردم ما در پیشرفت ، شکوفایی و صلح زندگی کنند.