افغـانستان در بـن‌بستِ انتخـاباتی قـرار گرفتـه است

شماری از دسته‌های انتخاباتی در واکنش به کُندکاری بازشماری آرا، جدا کردن رأی سیاه از سفید تاکید دارند که افغانستان در بن‌بست انتخاباتی قرار گرفته‌است.
به باور آنان، سطح تقلبات و تخلفات به حدی است که ظرفیت فعلی کمیسیون عاجز از بررسی این تقلبات و تخلفات است و تاکنون هیچ دستۀ انتخاباتی اطلاعی از شفاف‌سازیی آرا سفید از سیاه ندارند.
بااین حال، نهادهای ناظر بر انتخابات در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار کرده اند که کمیسیون انتخابات توانایی اعلام نتیجه ابتدایی انتخابات ریاست‌جمهوری را در ۲۳ عقرب ندارد.
به باور آنان، کمیسیون انتخابات قادر نیست نتایج ابتدایی را در ۲۳ عقرب اعلام کند، مگر این‌که نخست در مورد آرای بی‌اعتبار اطلاعات کافی در اختیار طرف‌های ذی‌دخل قرار دهند و از سوی هم بازشماری و تفتیش به موقع صورت گیرد و شبانه روزی برای پروسس معلومات منابع را منسجم سازند.
دستۀ انتخاباتی امنیت و عدالت به رهبری رحمت‌الله نبیل بدین باور است که افغانستان در بن بست انتخاباتی قرار گرفته‌است و میزان تقلبات و تخلفات بلند است و کمیسیون انتخابات ظرفیت پاک‌سازیی و جدا کردن رأی سیا از سفید را ندارد؛ بنابراین نتیجه ابتدایی انتخابات در ۲۳ عقرب اعلام نمی‌شود.
عارف کیانی سخنگوی دسته انتخاباتی امنیت و عدالت می‌گوید: کمیسیون انتخابات نتوانسته است که کارکردهای خود را شفاف بسازد و از سویی هم شرکت درملوک وقت‌کشی می‌کند و از طرفی هم عدم پاسخگوی دبیرخانه کمیسیون انتخابات و اختلافات میان کمیشنران کمیسیون انتخابات از جمله عوامل اند که سبب خواهد شد تا کمیسیون نتواند در ۲۳ عقرب نتیجه ابتدایی انتخابات را اعلام کند.
به گفتۀ آقای کیانی: کمیسیون انتخابات در طول ماه عمر کاری خود ثابت کرده که هر پلان عملیاتی را که خود آماده کردند، به مرحله اجرا نرسیده‌است و بار بار قانون‌شکنی کردند.
او تاکید کرد: کمیسیون انتخابات عملکردها و تصامیم خود را با شرکای انتخابات شریک نمی‌سازد و تاکنون هیچ دستۀ انتخاباتی اطلاعی از شفاف‌سازیی آرا سفید از سیاه ندارند و سطح تقلبات به حدی است که ظرفیت فعلی کمیسیون عاجز از بررسی این تخلفات اند.
آقای کیانی همچنان گفت: نظر به اطلاعاتی که ما داریم، هیچ تیم انتخاباتی تاکنون برنده انتخابات نیستند، بنابراین به احتمال زیاد ممکن است که انتخابات به دور دو برود و انتخابات در دور اول برنده ندارد.
بااین حال، فضل‌الرحمان اوریا عضو دسته انتخاباتی دولت‌ساز می‌گوید که کمیسیون انتخابات نتوانست مستقل باقی بماند و وظایف و مسوولیت‌های خود را به درستی انجام دهد و روند انتخابات را مدیریت کند.
آقای اوریا تاکید کرد: به همین دلیل روی اعلام نتایج ابتدایی انتخابات در ۲۳ عقرب شک داریم و بعید به نظر می‌رسد که کمیسیون بتواند تا یک هفته دیگر آرای سیاه را از سفید جدا کند و نتیجه را اعلام کند.
وی همچنان گفت: هنوز بسیار زود است که بگویم انتخابات به دور دو خواهد رفت، اما یک و نیم میلیون رأی برای ۱۸ کاندید بیان‌گر این است که انتخابات به دور دو خواهد رفت.
اما دستۀ انتخاباتی ثبات و همگرایی به رهبری داکتر عبدالله عبدالله تاکید دارد که انتخابات ریاست‌جمهوری برنده دارد و به دور دو نخواهد رفت.
فریدون خوزون در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار می‌گوید، اگر تصفیه کامل صورت بگیرد و سرنوشت ۱۳۷ هزار رأی مشخص شود، انتخابات برنده دارد و به دور دو نخواهد رفت.
به گفتۀ آقای خوزون: تا زمانی‌که تصیفه کامل آرا صورت نگیرد و سرنوشت ۱۳۷۶۳۰ رای معلوم نشود. یعنی طبق طرزالعمل و قانون انتخابات این آرا باید تصیفه شود که شش مورد را شامل می‌شود و تا زمانی‌که ۱۳۷۶۳۰ باید باطل نشود. فکر نمی‌کنم که کمیسیون به تفتیش آرا و بازشماری آرا برود، چون که این کار زمانی‌گیرد است، ولی امیدواری ما این است که کمیسیون بتواند به تاریخ ۲۳ عقرب نتیجه انتخابات را اعلام کند.
این درحالی‌ست که مولانا عبدالله کمیشنر کمیسیون انتخابات در صفحه فیس‌بوکش نوشته است، شفافیت و رعایت اسناد تقنینی انتخاباتی اساس کار کمیسیون را باید شکل دهد.
در یادداشت آقای عبدالله تصریح شده است: واضح شدن آدرس ۱۳۷۶۳۰رای معلق، تعین سرنوشت ۱۰۲۰۱۲ رای استعمال شده‌یی‌خارج‌ زمان انتخابات، مشخص شدن محلات قابل باز شماری با تفکیک آرای سالم و بی‌اعتبار، ترتیب پلان‌های عمومی و فرعی باز شماری به سطح مرکز و ولایت و تأیید آن‌ها از جانب کمیسون؛از جمله‌یی لازمه‌های باز شماری میباشد که بدون آنها روند باز شماری مشکل‌زا می‌شود.
به براساس یادداشت این کمیشنر کمیسیون انتخابات: همچنان حضور آن عده از مسولین کمیسیون انتخابات که در ساحات کاری‌شان تفاوت فاحش آرا وجود دارد؛ مطابق فیصله‌یی مورخ۷میزان ۱۳۹۸ باید به مراجع عدلی مربوطه معرفی شوند زیرا در موجودیت چنین اشخاص؛ مشروعیت باز شماری نیز زیر سوال میرود.
بعد از این‌که کمیسیون انتخابات رسماً تاخیر اعلام نتایج را اعلام کرد، آقای غنی با استقبال از تأخیر در اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری در صفحه رسمی توییتر خود نوشت: مردم افغانستان مشتاق‌اند که نتایج انتخابات ریاست جمهوری اعلام شود. اما به تصمیم کمیسیون انتخابات برای تعویق اعلام نتایج انتخابات برای اطمینان از عدالت، شفافیت و شمارش رای احترام می‌گذاریم، تیم ثبات و همگرایی نیز اعلام کرد بود که به تأخیر در اعلام نتایج اعتراضی ندارند و تفکیک آرای سالم از تقلبی نسبت به تاخیر چند روزه در اعلام نتایج ابتدایی انتخابات، برای شان مهم تر است.

ناجیه نوری