پیـام عیـدی طالبـان؛ پیـام مرگ و وحشت
پیام تبریکی عید ملا هیبتالله، پیش از آنکه پیام خوشی و سپاسگزاری باشد، پیام جنگ و کشتن است؛ پیامی است که این گروه در بیشتر از دو دهه حضور نظامی و سیاسیِ خود در افغانستان عملاً آن را به اجرا گذاشته است.
طالبان حتا در زمانی که بر بخشهایی از کشور تسلط یافته بودند، چیزی غیر از مصیبت و جنگ برای مردمِ به اسارت درآمده ارمغان نمیکردند. در این پیامِ خود ملا هیبتالله میگوید که «از ما انتظار نداشته باشید که بهخاطر عید سنگرهای داغِ جهاد را سرد بسازیم». این یعنی گروه طالبان همچنان به کشتن و ویران کردن ادامه میدهد و نشستهای صلح هیچ تغییری در موضع و رفتارِ این گروه با مردم ایجاد نکرده است.
رهبر گروه طالبان هرچند در پیام عیـدیِ تازۀ خود از نفرات این گروه خواسته که تلاش کنند از تلفات غیرنظامیان کاسته شود، ولی به هیچ صورت چنین اتفاقی در عمل نمیافتد؛ چون برای طالبان نفس کشتن و ویرانی اهمیت دارد و نه اینکه این افراد غیرنظامی باشند و یا نظامی، کودک باشند و یا نوجوان، زن باشند و یا مرد، پیر باشند و یا جوان. در تفکر طالبانی، اصل بر کشتن و ویرانی گذاشته شده است. تفکر تکفیری چیزی جز کشتن را به رسمیت نمیشناسد. طالبان و گروههای همراستا با آن برای رسیدن به هدفهای خود از هر وسیلهیی سود میبرند. برای این گروه «هدف وسیله را توجیه میکند.» سیاستِ طالبانی چنین است و اگر پیام عیدی ملا هیبتالله چیزی غیراز این میبود، باید تعجب میکردیم.
در تفکر گروههای شبیه به طالبان، مسلمان فقط به افرادی گفته میشود که در کنارشان میجنگند. این گروهها دیگر افراد را حتا اگر شعایر اسلامی را به جا آورند و همهگان بر مسلمان بودنشان گواه باشند، مسلمان نمیدانند. یکی از تیوریسینهای تفکر تکفیری در جهانِ عرب میگفت کسانیکه قبول کردهاند در یک کشور غیراسلامی زندهگی کنند، کشتن آنها رواست؛ چون آنها بودن در کنار غیرمسلمانان را بر بودن در کنار مسلمانان ترجیح دادهاند. پس نباید از طالبان انتظار شفقت و صلۀ رحم را داشت. این گروه در ظاهرِ امر میخواهد نشان دهد که دیگر آن طرز تفکر سالهای قبل را ندارد، خواهان بستن مکاتب دختران نیست، مانع کار زنان نمیشود، انتخابات را به عنوان یک اصل میپذیرد. اما این حرفها فقط در میز مذاکره گفته میشود. طالبان در نشست دومِ مسکو حتا از این مسایل سخن هم نگفتند. آنها نمیتوانند که با اینگونه ارزشها کنار بیایند!
ارزشهای دنیای مدرن و ارزشهای انسانی برای طالبان ارزشهای کفری و غیراسلامی است. این گروه حتا پوشیدن دریشی و نداشتن لنگی را عملاً «کفر» به حساب میآورد. مگر این گروه در زمان حاکمیتش بر بخشهایی از کشور به دستور رهبر خود مردم را به پوشیدن دستار و گذاشتن ریشهای بلند مجبور نکرده بود؟ مگر بر هندوهایِ افغانستان لباس نارنجی نپوشانده بود؟ مگر شیعیان را غیرمسلمان خطاب نمیکرد؟ اینها چیزهایی نیست که به این گروه به عنوان اتهام وارد شود. هر باشندۀ این سرزمین خاطراتِ تلخِ زمان طالبان را به یاد میآورد. مگر در زمان حاکمیت این گروه، افغانستان به کشور بدون موسیقی و بدون تصویر تبدیل نشده بود؟
مگر آنها به فتوای تیوریسینهای خود، پیکرههای بودا را که قدمتی چندهزارساله داشتند و یکی از آثار تاریخی جهان به شمار میرفتند، با خاک یکسان نکردند؟
جالب اینجاست که طالبان برای توجیه نابودسازی پیکرههای بودا میگفتند که با بودن اینها رحمتِ خداوند از ما دریغ داشته میشود. وقتی این پیکرهها نباشند، افغانستان به صلح و رفاه و امنیت میرسد. آیا میتوان چنین تفکرِ سخیفی را مبنای حکومتداری و پیشرفت یک کشور به شمار آورد؟ آیا کشورهای دیگر با خراب کردن بناهای تاریخی خود به «رحمت خدا» نایل شدند؟ و آیا پس از فرو ریختن پیکرههای بودا در بامیان کشورِ ما از مصیبت جنگ و فقر نجات یافت؟
تفکر طالبانی و تندروانه به دنبال علت نیست و اگر علتی را جستوجو کند، غیرواقعی و گاه بدوی است؛ مثل اینکه کسی برای درمان سردردیاش درخت را قطع کند. آیا با قطع کردن درخت سردردِ آدم خوب میشود؟
روابط علتومعلولی برای طالبان در همین حد معنی داشت. حالا هم این گروه با همین طرز دید و تفکر، جهان را تفسیر میکند. این گروه چیزی به نام علم را به رسمیت نمیشناسد. طالبان در زمان حاکمیتِ خود در بخشهایی از کشور به این فکر افتادند که نصاب تعلیمی افغانستان را در همان مکتبهای پسران کاملاً از وجود مضمونهای ساینسی که آنها «علم کافر» به آن میگفتند، پاک سازند.
این حرف شوخی نیست. همین افراد شش سال با همین طرز دید و تفکر بر بخشهایی از افغانستان حکومت کردند و حالا نیز مدعی اند که بازهم میخواهند حکومت کنند. چه حکومتی؟ با کدام اندیشه و تفکر؟ با کدام سازوکار؟!
یکی از ملاهای طالبان فتوا داده بود که پُرکردن دندان یک عمل کفری است، جالب اینجاست که هنگام رفتن به حج یک تعداد از مردم در یکی از ولایتهای کشور نزد داکتر دندان رفته بودند که دندانهای پُرشان را خالی کنند. طالبان اینگونه اند و با همین تفکر میخواهند افغانستان را به قعر سیاهی ببرند، همانگونه که دو دهه پیش برده بودند.