از جشن نوروز در سازمان ملل گرامیداشت شد
مراسم بزرگداشتِ نوروز، از سوی ١٢ کشور ایران، افغانستان، تاجیکستان، آذربایجان، قرقیزستان، قزاقستان، ازبیکستان، ترکمنستان، هند، پاکستان، عراق و ترکیه در محل سازمان ملل در وین و با حضور رییسان و نمایندهگان سازمانهای بینالمللی و سفرا و دیپلماتهای مقیم، برگزار شد.
سخنرانان این مراسم بر اهمیت نوروز به عنوان یک رویداد فرهنگی مشترک برای تعدادی از کشورها و ملتها که نماد پایداری و صلح است، تأکید کردند. گفتنی است مجمع عمومی سازمان ملل، در قطعنامهیی ٢١ مارچ را به عنوان روز بینالمللی نوروز تصویب کرده است.
روز جهانی نوروز به تاریخ ۴ حوت سال ۱۳۸۸ برابر با ۲۳ فبروری سال ۲۰۱۰ از سوی سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامهیی در ۲۱ مارچ در چارچوب مادۀ ۴۹ و تحت عنوانِ «فرهنگ صلح» به عنوان روز جهانی به تصویب رسانده و در تقویم خود جا داد.
طی این اقدام که برای نخستینبار در تاریخ این سازمان صورت گرفت، نوروز به عنوان یک مناسبت بینالمللی به رسمیت شناخته شد. قطعنامۀ نوروز به ابتکار و همکاری کشورهای افغانستان، ایران، آذربایجان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان آماده و به مجمع عمومی سازمان ملل ارایه شد.
در اطلاعیۀ دفتر روابط عمومی مجمع عمومی سازمان ملل آمده است که در حال حاضر، بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در افغانستان، ایران، تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و سایر کشورهای آسیایمیانه و قفقاز، در منطقۀ بالکان، حوزۀ دریای سیاه و خاورمیانه، آغاز فصل بهار را با سنت باستانی عید نوروز که تأکیدی است بر زندهگی در هماهنگی و تعادل با طبیعت، جشن میگیرند.
در متن به تصویب رسیدۀ مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز جشنی با ریشۀ ایرانی (ایران بزرگ و فرهنگی) که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد، توصیف شده است. پیش از این، عید نوروز به عنوان میراث فرهنگی و معنوی بشری، در سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل، یونسکو، به ثبت رسیده بود.
جشنوارههای نوروزی در افغانستان
جشن نوروز که گرامیداشت و استقبالِ آن از ارزشهای ملی و فرهنگی افغانستان به شمار میآید، یکی از بزرگترین جشنهای باستانی در افغانستان است که پیشینۀ آن به چندین هزار سال پیش بر میگردد.
هزاران سال پیش، ساکنان سرزمین آریانا (ایران، افغانستان و تاجیکستان) روز نخست سال و آغاز بهار را با برگزاری مراسم ویژه و توأم با سرور و شادمانی، جشن میگرفتند و سرور و شادمانی در این روز را به فال نیک گرفته و به برکت فیوضات آن، سالی را که پیش رو داشتند، نیکبخت میپنداشتند.
از روزگاران قدیم تاکنون، ساکنان این سرزمین باستانی، قدرشنانی و بزرگداشت از نوروز تاریخی را فراموش نکرده و در هر عصر و زمان از آن قدردانی و تجلیل میکنند. با داخلشدن سال نو، در رگرگ طبیعت خونِ تازه جاری میشود و مردم افغانستان با راهاندازی جشنهای مختلف، نوروز – این آیین دیرینۀ فرهنگی- را با شکوه ویژهیی تجلیل میکنند.
نوروز در افغانستان دارای ویژهگیهایی منحصر به خود است. پرداختن به بازیهایی همچون بزکشی، نشانزنی، کاغذپران بازی، آوازخوانی، اسپسواری، نیزه بازی، کشتیگیری و… را میتوان از ویژهگیهای تجلیل و بزرگداشت از نوروز در میان افغانستانیها دانست.
جشن گل سرخ در بلخ، گل نارنج در ننگرهار، جشن توت در پنجشیر، گل بادام در دایکندی، گل انگور در هرات، گل زرد در کاپیسا، گل انار در کندهار، گل ارغوان در ولایت پروان و… از جمله جشنوارههایی که از بهر استقبال از نوروز و بهار با راهاندازی برنامههای مختلف فرهنگی، گرامیداشت میشود.
در شهر کابل نیز میلههای نوروزی در محلاتی بهنام خواجه صفا، شاه شهید، دامنۀ سخی، کاریز میر، تپۀ زیبای استالف، برگزار میشود.
از جمله سنتهای جشنهای نوروزی و آغاز سال نو، راهاندازی میلۀ سمنک در شب اول نوروز همراه با سرور و شادمانی و همچنین تهیه و توزیع آب هفت میوه، در برخی نقاط افغانستان متداول است.
روح الله بهزاد