خبر و دیدگاه

نگاه قومى به قضاياى ملى و نگرش بدوى به پديده هاى مدرن و مدنى

اشرف غنى طرح صلح درون قبيله ى اش را در نشست كابل نه بر مبناى منافع و مصالح ملى بلكه از منظر سودجويى هاى سياسى و قومى ارائه نمود.

بطور كل يكى از معضلات اصلى كشور ما رويكرد قومى سردمداران پشتون به قضاياى ملى و بين المللى است. و به همين دليل است كه هيچوقت ازپتانسيل ملى در جهت رسيدن به اهداف شان استفاده ننموده و توفيقى هم در هيچ زمينه نداشته اند.

طور مثال، نگاه قومى به موضوع ديورند و برجسته كردن اينكه لر او بر يودى يا اينكه خط ديورند از روى سينه ى قوم پشتون گذشته آنرا نه بعنوان داعيه ى ملى بلكه در سطح يك مشكل قومى پشتونها تنزل بخشيده و اين نوع نگرش باعث گرديده تا ساير اقوام خود را در آن سهيم و ذيحق ندانسته ،نه تنها خواهان آن نباشند بلكه شديداً با الحاق آن هم مخالفت نمايند. كه در سالهاى اخير بطور شفاف مطرح گرديده.

مزيد بر آن، يگانه علت ايكه، افغانستان در دوره ى پساطالبان نتوانست ازفرصت هاى طلايى حضور جامعه ى جهانى بهره ى كافى را در جهت رشد، انكشاف و شگوفايى ببرد. بازهم نگرش بدوى و بومى به پديده هاى مدرن ومدنى ومخالفت با ساز وكار هاى يك جامعه ى باز، مردم سالار و انسانى ايكه زمينه ى مشارك همه را فراهم نمايد بود كه از  همان آغاز توافقات بن،موضوع حق انحصارى زعامت پشتونها مطرح شد. در حاليكه حمايت جهان و انعطاف ساير اقوام در جهت عبور از بحران و رفتن به ثبات، رفاه و ترقى بود. نخبه گان پشتون در پى احياء و اعاده ى حاكميت سنتى شان بودند كه اين رويكرد عقبگرايانه و قوم محور نيل به اهداف بلند ملى را عقيم ساختكه تا هنوز در بحران دست و پا مى زنيم.

تئوريسن هاى قبيله گرا، با برداشتن سود اندكى از تسليم شدن رهبر حزب اسلامى به ارگ، چنان محاسبه نموده اند كه شورشگرى در جغرافياى پشتون نه تنها روند تثبيت حاكميت سنتى پشتونها را بطى ساخته بلكه فرصت هاى مناسب را براى ساير اقوام در جهت ايفاى نقش پررنگ در عرصه هاى مختلف مساعد ساخته. بناً تلاش دارند تا آتش جنگ را از جنوب بشمال انتقال داده، با كشاندن طالبان به دولت، پايه هاى حاكميت قومى شانرا قالب  بندى و تحكيم نمايند.

پيشنهادات سخاوتمندانه و يك جانبه غنى به همتباران طالب و تروريست اش دقيقاً از همين نگرش آب مى خورد. آتش بس، تعديل قانون اساسى بميل آنها، تأمين امنيت، رفع تحريم ها و فشار ها از روى آنها، برسميت شناختن بعنوان يك حزب سياسى، دادن دفتر سياسى در كابل و نهايتاً شريك ساختن در ساختار قدرت، همه و همه امتيازات قبيلوى ايست كه ارگ به همتبارانش مى پردازد. زشت تر آنكه اينهم را زير نام هاى فريبنده ى صلح وآشتى و تحت پوشش منافع ملى انجام مى دهد.

حقيقت مسلم و مبرهن آنست كه مشكل اصلى طالبان نه با قبيله گرايان ارگ، كرزى و حكمتيار بلكه با ساير اقوام است. فلسفه ى وجودى طالب درضديت با حاكميت تاجيكان و سركوب اقوام ازبيك و هزاره نهفته است. تاريخ شاهد است كه طالبان بالاثر تحريك، تمويل و تجهيز مقامات نظامى ومدارس دينى پشتونهاى آنسوى سرحد و با بسيج لشكر لجام گسيخته ى ازبستر اجتماعى قوم پشتون و از ويرانه هاى تنظيم هاى جهادى پشتون نظير،حزب اسلامى حكمتيار، مولوى خالص، مولوى نبى و دسته هاى كوچك ديگربراه افتاد. هشت سال تمام جنگ هاى خونين طالب نه با پشتونها بلكه باتاجيكان، ازبيكان و هزاره گان جريان داشت كه خاطره هاى كشتار جمعى،سياست زمين سوخته و سركوب هاى قومى شان تا هنوز در اذهان باقيست.

اگر قرار باشد صلحى ايجاد شود و وفاق ملى تأمين شود بايد به خصومت وبدبينى قومى ايكه ميان طالبان از آدرس قومى پشتون و ساير اقوام بروزنموده، خاتمه داده شود. اگر اجماع ملى زمينه ساز قطع جنگ و تامين صلح در كشور است. رسيدن به آن با عبور از آشتى اقوام مى گذرد. نه تفاهم درون قومى. همه مى دانند كه پشتونها در هر چيزى اختلاف داشته باشند. درنفس زعامت انحصارى و حاكميت بر ديگران اتفاق نظر قاطع دارند. بيادداريم، روزى كه بيداد طالب زبانه مى كشيد، صدا هاى حمايت خليلزاد وكرزى از امريكا، پشتيبانى غنى از انگليس، تأئيد احدى و گيلانى از پشاور به گوش مى رسيد. حكمتيار كه هيچ امكانى در اختيارش نبود، صرفاً بخاطرتقويت پشتوانه ى كاذب دينى حركت طالبان، در سنگر مشترك با آنها قرارگرفت.

تجربه ثابت نموده كه هر اقدامى كه حمايت و پشتيبانى ملى را با خودنداشته باشد و منبعث از رويكرد قومى و يا برخاسته از سودجويى هاى سياسى جناحى باشد. از قبل محكوم به شكست است. غنى در حالى به اين تلاشهاى مذبوحانه اقدام نموده كه پايه هاى حكومت نامشروع اش نه تنهااز سوى كليت ساير اقوام با عدم مشروعيت مواجه است بلكه رقابت شديد وفرسايشى درانى ها و غلجايى ها، روز تا روز پايه هاى ارگ را متزلزل ساخته است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا