خبر و دیدگاه

سازمان کشور های اسلامی تنها نام و دیگر هیچ

 

عده ای به این باور اند که بنا به دعوت رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه رهبران کشور های اسلامی طی نشستی که در استانبول امروز چهار شنبه مورخ ۲۲ قوس ۱۳۹۶  دارند میتوانند تصامیم موثر علیه عملکرد های رئیس جمهور امریکا که در مورد بیت المقدس اعلان کرده اتخاذ نمایند و اعلامیه دونالد ترامپ را در نقطه خنثی میسازند من در مورد  موثریت کشور های اسلامی که بتوانند در جهان اسلام مشکلی را حل کنند هرگز اعتماد و باور ندارم چون میدانم اکثر از رهبران کشور های اسلامی مزدور و دست نشانده امریکا اند بقای حاکمیت خود را مربوط به امریکا و رهبران آن کشور میدانند هیچ سندی وجود ندارد که سازمان کشور های اسلامی از زمان تاسیس خود تا امروز کوچکترین مشکل جهان اسلام را حل و فصل کرده باشد حالا بر میگردم که کنفرانس کشور های اسلامی چه وقت و در کجا و چرا ایجاد شد واقعیت این است که سازمان کنفرانس کشور های اسلامی در حدود شش دهه قبل برای یک اتحاد جمعی علیه تل آویو در کشور مراکش بوجود آمد گرچه همین  انگیزه در شروع منجر به تشکیل سازمان شد، سازمانی که چون هم سازمان بود و هم کنفرانس به نظر ترکیبی غیر منطقی به نظر می رسید .

در این بین اعضای این سازمان الزاما همه مسلمان نیستند مانند کشور سورینا به هر حال این سازمان در دوران کاری خود  مصوبات خوبی مثل صندوق توسعه و پارلمان مشترک یا بین المجالس اسلامی هم داشته واقداماتی هم انجام داده، اما باید گفت که مهمترین مشکل این سازمان این است که رهبری دقیقی نداشته و ندارد و مشخص نیست کدام یک از ۵۷ کشور اسلامی عضو می تواند نقش رهبر را داشته باشد لذا چون مجموعه ای از کشورها این نقش را ایفا می کنند که خود دارای اهداف سیاست ها و آرمان های متفاوت حتی دشمنانه علیه یک دیگر اند، و متاسفانه تا کنون نتوانسته اند رهبری واحدی را ایجاد کنند روی این اصل  عملا مصوبات سطح سران و وزیران خارجه این کشور ها اجرایی نمی شود یا کمتر اجرا میگردد و حتی برخی از مصوبات غیر قابل اجرا و یا رها شده است که خود  ضعف عمده چند دهه گذشته این سازمان بوده. مثلا در مقابله با سیاست های اسرائیل که مهمترین انگیزه تشکیل سازمان بود خود مراکش که از بنیانگذاران سازمان بود روابط پنهانی با رژیم صهیونیستی دارد و سازمان هم  واکنشی نشان نداده است چون امریکا حامی اسرائیل است کشور های اسلامی نیز در مقابل امریکا جرعت تصمیم گیری را ندارد از طرف دیگر کشورهای عضو آرمان های مختلفی دارند و منافع مشترکی را تعریف نکرده اند .گذشته از این این سازمان  برداشت واحدی را از اسلام ارائه نداده است و اعضای این سازمان هر چند اکثریت مسلمان اند ولی برداشت آنان از اسلام متفاوت است مثلا اسلام  ترکیه حداقل در بخش اردو که گفته میشود سکولر اند و اسرائیل را به رسمیت شناخته از طرف دیگر اسلامی قشری و سطحی مثل عربستان سعودی  را هم شاهدیم در این بین باید گفت هویت یگانه هنوز در سازمان بوجود نیامده است.

 ‏‎اجلاس اخیر استانبول و ابتکار رئیس جمهور ترکیه در واقع حرکت جدیدی است علیه اعلامیه رئیس جمهور امریکا در مورد بیت المقدس  که بیشتر خود رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه  مبدع آن است در چنین وضعیتی متاسفانه به باور من سازمان کشور های اسلامی بطور مستقل از خود اراده‌ای برای ایفای نقش ندارند و کشورها و بازیگران اصلی ‏‏(موسسان، پرداخت کننده های حق سهم بیشتر و کشور مقر سازمان) و در مواردی شخص ‏دبیرکل و در هدایت مسیر این سازمان نیز موثریت و استقلالیت چندانی ندارند پس در چنین حالتی آیا می توان همگرایی بیشتری میان اعضا و قدرت های اصلی جهان اسلام برای ایفای نقش پویاتر سازمان همکاری اسلامی متصور شد ؟‏ هرگز نه هرگز نه .

هر چند این امر را می توان تصور کرد اما  در عمل سازمان همکاری اسلامی  وقتی با اندیشه ای لیبرالیستی بررسی شود می تواند به توسعه دمکراسی، همگرایی بیشتر و..کمک کند اختلافات را کاهش دهد اما در اندیشه ی رئالیسم این امر پذیرفته شده است که ازمانهای بین المللی خود آلت دست کشورها ی قدرتمند هستند و نمی توانند هویت مستقل داشته باشند. چرا که نظام بین المللی بر اساس قدرت است. در این بین سازمان همکاری اسلامی اگر منافع جمعی اکثریت مسلمانان را در نظر گیرد دارای  یک هویت است ولی زمانی که تحت تاثیر رقابت های عربستان سعودی ،ترکیه، ایران ، مالزی ، پاکستان و یک تعداد کشور های دیگر قرار می گیرد خود به خود هویتش تحت تاثیر بازیگران قرار می گیرد .در این بین اگر واقع بین باشیم این سازمان حتی نتوانسته از حقوق اقلیت های مسلمان در کشورهای دیگر مانند میانمار دفاع کند و تبدیل به مرکزی برای رقابت بازیگرانی مثل مالزی، مصر،  پاکستان،ایران و عربستان و ترکیه به عنوان کشورهای تاثیر گذار و مهم در این سازمان شده است . در این حال نوع توزیع قدرت و تعریف منافع مشترک و ایجاد زمینه برای همکاری بیشتر هنوز نیازمند کار زیادی است.

 اختلافات در این سازمان خود مخل همکاری در سازمان همکاری اسلامی است، لذا ما باید به دنبال آن باشیم که چگونه می توان این سازمان را تبدیل به همکاری اسلامی کنیم نه سازمان رقابتهای اسلامی. در این بین نیاز به اعتماد سازی بین کشور ها لازم است یعنی اگر واقع بین باشیم  اکنون بین قدرت هایی مثل ایران  ،ترکیه  ،عربستان ،  مصرو حتی بقیه رقابت هایی وجود دارد. دبیر خانه سازمان همکاری اسلامی در عربستان سعودی است ، اگر ما در مورد نقش برازنده ای اردوغان رئیس جمهور ترکیه امیدوار باشیم  از سوی دیگر فراموش نکنیم بیشترین بخش بودجه این سازمان را عربستان سعودی تامین می کند بطور طبیعی سعودی بدستور امریکا تلاش خواهد کرد تا اجلاس کنفرانس کشور های اسلامی در استانبول نتایج مطلوبی را از خود بجا نگذارد آن هم علیه اسرائیل اگر چه درحال حاضر رئیس جمهور ترکیه به این باور است که کشور های اسلامی قادر به حل مشکلات بیت المقدس هستند رئیس  جمهور ترکیه که اجلاس استانبول را ریاست مینماید امیدوار است .

اتحادیه کشور های  عربی باید در مقابل تصمیم اخیر دونالد ترامپ  مستحکم بایستند، اما بشمول سعودی اکثریت از رهبران کشور های عربی مزدور و حامی سیاست های امریکا بخاطر حفظ مقام و منزلت خود هستند.

اگر کشور های اسلامی متحد باشند میتوانند زیاد تاثیر گذار در قضایای جهانی باشند اما متاسفانه چنین نیست .

نتیجه : اجلاس رهبران کشور های اسلامی در استانبول دایر و در اخیر قطعنامه علیه تصامیم اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا در مورد بیت المقدس صادر و این عمل را محکوم مینمایند اما نتیجه عملی که بتوانند امریکا را از این زورگویی ها ماجرا جویی ها در حال و آینده منصرف سازد هرگز من نویسنده این مقابله باور ندارم بدون تردید مصوبه علیه تصمیم دونالد ترامپ در مورد بیت المقدس  صادر می شود اما هرگز عملی نمی گردد .

احمد سعیدی

احمد سعیدی نویسنده و تحلیلگر امور سیاسی افغانستان می باشد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا