خبر و دیدگاه

صف بندى هاى احتمالى براى انتخابات بعدى

مقدمات انتخابات بعدى که تصور مى رود یکى از پرچالش ترین دوره هاى انتخاباتى در کشور باشد، از همین حالا آغاز یافته. نبود احزاب فراقومى و قدرتمند، زمینه را براى حضور اقوام و بالتبع رهبران قومى مساعد ساخته است. انتخابات قبلى، جریانات بزرگ و کوچک سیاسى را در دو صف و محور مشخص اقوام درانى و غلجایى یا تیم هاى تحول و تداوم و اصلاحات و همگرایى قالبندى نمود که سرانجام تحت فشار خارجى منجر به تشکیل حکومت وحدت ملى گردید. اما اینبار قرائن و شواهد نشان میدهد که انتخابات پیشرو، بستر رقابت و صحنه ى زورآزمایى سه جناح اساسى غلجایى ها، درانى ها و تاجیکان خواهد بود که پیچیده گى آنرا بیشتر از پیش نمایش مى دهد.
١- گروه اول تیم رئیس جمهور است.
اشرف غنى بعد از خانه تکانى در تیم تحول و تداوم که منجر به طرد دوستم و احمد ضیاء و ورود حکمتیار در اردوگاه سیاسى اش شد. تلاش دارد با محوریت اکثریت قاطع قوم غلجایى مجدداً کاندید شود و حاکمیتش را براى یک دوره ى دیگر تداوم بخشد. گمانه زنى هایى وجود دارد که به ترمیم حکومت فعلى با آرایش متفاوترى دست خواهد زد. چنانکه یک عضو تاجیکتبار حزب اسلامى را منحیث معاون اول برگزیده، کرسى معاونیت دوم را به دانش و یا فرد دیگرى از قوم هزاره واگذار خواهد نمود. بدین ترتیب خواهد توانست، آراى بخشى از تاجیکان را توسط معاون اول و رأى اکثریت هزاره ها را بالوسیله ى معاون دوم بخود اختصاص دهد. تا قبل از به بن بست رسیدن توافقاتش با والى بلخ و ظهور ائتلاف انقره، او بدین باور بود که پیوستن عطاء محمد نور به تیم وى نه تنها وزنه ى رقباى جمعیتى اش را کاهش خواهد بخشید بلکه وجهه ى خدشه دارش را در میان تاجیکان و ازبیکان که از طرد نمودن احمدضیاء  و عبدالرشید دوستم بوجود آمده ، ترمیم خواهد نمود و با کشاندن نور به تیمش، جاى دوستم و احمدضیاء را در شمال پر خواهد نمود. رأیزنى هایى هم در این مورد نموده بود و بعید هم نیست یکبار دیگر بهم نزدیک شوند.
در بعد خارجى، این گروه، حمایت انگلیس، پاکستان و عربستان سعودى را با خود دارد.
٢- گروه دوم را رئیس جمهور اسبق حامد کرزى و حواریونش تشکیل مى دهد.
کرزى که رقیب اصلى اشرف غنى محسوب میشود نه تنها از نفوذ گسترده ى در داخل حکومت بل در سطح کشور نیز برخوردار است. او نخبه گان قومى، سیاسى و مذهبى زیادى را از تمام اقوام در ارتباط خود دارد. ١٢ سال حکومتدارى توأم با مدارا و معامله، سیماى نسبتاً مورد اعتمادى از وى در میان متحدین قبلى اش ترسیم نموده.  کرزى از هر لحاظ چهره ى میانه، معتدل و نقطه ى وصل جناح هاى مختلف مى تواند باشد. او در مقابل پشتیبانى حکمتیار از اشرف غنى، حمایت جهادى استاد سیاف را با خود دارد. احتمالاً قانونى را معاون اول و خلیلى یا فرد مورد نظر او را معاون دومش برگزیند. دور از احتمال هم نیست که یکى از یاران سیاسى اش را به صحنه بیآورد و خود کاندید نشود. که بیشتر از عمر داود زى نام برده میشود که از قبل او را در شوراى حراست و ثبات تعبیه نموده است.
در بعد خارجى حمایت جمهورى خواهان امریکا، ایران، روسیه، چین و هندوستان را با خود دارد.
٣- گروه سوم را بقایاى جمعیت اسلامى تشکیل مى دهد.
شاید یکى از دلایلى که مانع فروپاشى کامل جمعیت تا هنوز شده، چشمداشت برخى از نخبه گان آن به کرسى ریاست جمهورى باشد. بدون شک داکتر عبدالله کاندید این دوره ى جمعیت اسلامى نخواهد بود. از احمد ضیاء مسعود، یونس قانونى و عطاء محمد نور منحیث مشتاقان کاندید شدن نام برده مى شود. در این میان احمد ضیاء مسعود بنابر خبط و خطاهاى زیادى، شانس ندارد. کفته میشود اینکه ورود مجدد قانونى در رده ى رهبرى و لست ۶۴ نفره ى جمعیت با پیش شرط معرفى شدنش بعنوان کاندید این حزب بوده است. عطاء محمد نور سعى دارد تا بمحور جمعیت، ائتلافى را از دوستم و محقق سامان داده کاندید جمعیت اسلامى در انتخابات پیشرو شود. در صورتیکه نامبرده به چنین هدفى دست نیابد، راهى جز پیوستن به یکى از دو تیم دیگر را ندارد. زیرا اگر جمعیت نتواند حمایت و همکارى دوستم و محقق را در این دوره کسب نماید، به تنهایى قادر نخواهد بود منحیث یک جناح قدرتمند در بازى انتخابات مطرح شود.
این گروه ازحمایت قاطع کدام کشور خارجى برخوردار نبوده. اما خوشبینى هاى نسبى و کمرنگى از سوى روسیه، ایران، ترکیه و هند را با خود خواهد داشت.
۴- گروه چهارم احتمالاً مربوط حکمتیار خواهد بود.
هر چند رهبر حزب اسلامى تا هنوز سخنى از آماده گى اش نسبت به کاندید شدن در انتخابات بزبان نیآورده اما نمیتوان پذیرفت که انزوا اختیار نماید. مسلماً اقدامش در این زمینه بستگى به فرآیند روابطش با اشرف غنى خواهد داشت. اگر به توافقى اساسى و بنیادى با همتبار غلجایى اش نرسد. بى تردید خودش را کاندید خواهد نمود. در غیر آن، یکى از وابسته گانش را منحیث معاون اول معرفى خواهد کرد. زمزمه هایى بگوش مى رسد که سعى دارد تنظیم هاى جهادى را متحد نموده، مشترکاً از آدرس نهضت اسلامى با حمایت، جمعیت اسلامى ، استاد سیاف و بقایاى حرکت انقلاب اسلامى، بمصاف رقباى سیکولارش برود. که این مامؤل بدون کسب رضایت و چراغ سبز حامیان بین المللى افغانستان و زد و بند محرمانه ى او با سفارت امریکا و انگلیس در کابل مقدور نخواهد بود. دید و وادید ها و قرار و مدار هایى در این زمینه صورت گرفته که احتمالاً یکى از جمعیتى ها منحیث معاون اول مطرح خواهد شد که از قانونى براى احراز این مقام نام برده میشود.
گفتنى است اینکه حکمتیار تلاش دارد تا قبل از انتخابات ریاست جمهورى، شانس و بخت خود را در انتخابات پارلمانى بیآزماید. قصد دارد اکثریت پارلمان یا حد اقل یک فرکسیون قوى را در پارلمان از خود داشته باشد. میزان موفقیتش در انتخابات مجلس، استراتیژى حزبش را در انتخابات ریاست جمهورى مشخص خواهد نمود.
افزون بر اینها امکان ائتلافهاى جانبى در حاشیه ى این دور از انتخابات نیز وجود دارد. که خبر ها حاکى از متحد شدن امرالله صالح با انور الحق احدى نیز شنیده میشود. در این بحبوهه، موضعگیرى و موقعیت داکتر عبدالله بحیث یکى از جدى ترین کاندیدان ایکه هر چند تیم قدرتمندى را دیگر در اختیار ندارد اما همواره یکى از شخصیت هاى محورى و کلیدى در سالهاى اخیر بوده است. که به تناسب سایر رقبایش از مقبولیت اجتماعى در داخل و از حمایت و اعتبار خوبى در بسیارى از کشور هاى ذیدخل در قضیه ى افغانستان برخوردار است، در هاله ى ابهام قرار دارد. هر گونه موقف گیرى وى میتواند دکرگونى بزرگى را در آرایش انتخابات و ترکیب تیکت هاى انتخاباتى بوجود آرد. قرار اطلاع، نحوه ى  حضور وى در این دوره از انتخابات، سورپرایز سیاسى براى همه خواهد بود که پرداختن به آن قبل از وقت مى نماید.
رویهمرفته با همه أئتلافها و اختلافها و سازشها و کشمکش هاى داخلى، این نه مردم افغانستان بلکه دست هاى مرموز خارجى است که یکى از اینها را به کرسى ارگ و گرده ى مردم افغانستان خواهد نشاند. و سرنوشت کشور را براى یک دوره ى پنج ساله ى دیگر رقم خواهد زد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا