از روز جهانی زبان مادری در دانشگاه ویست لندن گرامیداشت شد.
این همایش که در آن شمار زیادی از نویسنده‌ها، شاعران، پژوهش‌گران و استادان دانشگاه‌ها از کشورهای اروپایی شرکت کردند، از سوی ‘کانون تاجیکان فارسی زبانان بریتانیا’ برگزار شد.
در این همایش از زبان فارسی به عنوان زبان عشق، زبان فراقومی، زبان علم، سیاست و فرهنگ یاد شده و تأکید شد تا فارسی زبانان افغانستان از همه اقوام دور هم آمده و از زبان فارسی در برابر تعبیض و ستیز بر فارسی ایستادگی کنند.
محمد اکرام اندیشمند، نویسنده و پژوهشگر که در این همایش شرکت کرده بود، گفت که “بزرگداشت از روز زبان مادری به معنی تبعیض در برابر زبان های دیگر و برتر پنداری زبان مادری نیست. یکی از فلسفه های این روز به احتراز از این تبعیض و تعصب زبانی بر می گردد. این تفکر و این سیاست در افغانستان و هر جامعۀ دیگر که حفظ و تقویت زبان مادری را می توان با تضعیف و تخریب زبان های مادری دیگران بدست آورد، تفکر و سیاست اشتباه و غیر عادلانه است.”
آقای اندیشمند، در مورد چالش‌های امروزی زبان فارسی در افغانستان گفت که “علی رغم آنکه زبان فارسی به عنوان یکی از ده زبان باستانی جهان و دومین زبان مهم و با اعتبار در جهان اسلام، در افغانستان امروز، زبان تفاهم و زبان وحدت ملی و زبان بین بین القومی شمرده می شود، اما در یک قرن اخیر با چالش ها و فراز و نشیب های بسیار رو برو بوده است. این چالش ها در حالی که بیشتر چالش های سیاسی و برخاسته از سیاست تبعیض و تعصب در برابر زبان فارسی یا دری است، چالش های علمی و فنی از زاویۀ علم زبان شناسی و انکشاف زبان از منظر دانش زبان شناخی نیز می باشد.”
در همین حال، عبدالحی خُراسانی، نویسنده و کارشناس ارشد مسایل سیاسی، یکتن دیگر از اشتراک کننده ها گفت که “زبان فارسى از عصر سامانیان تا ابدالیان همواره به عنوان تنها زبان رسمى، ملى و فرهنگى تمام امپراطورى هاى خاندانى کل بلاد خراسان و سرزمین هاى ایران فرهنگى بوده است و این رسمیت و عظمت تا پایان سلطنت امان الله خان به رغم تمام فراز و فرود ها همچنان باقى ماند و از هیچ باد و باران و طوفان ، گزندى به او نرسید.”
آقای خُراسانی به ادامه افزود “متأسفانه در یک قرن اخیر دشمنان سوگند خورده‌اى زبان فارسى از هیچ ظلمى مضایقه نکردند تا شاخه‌هاى این درخت کهن را از بیخ و بن برکنند و هویت اش را مسخ نمایند .”
خُراسانی در مورد آغاز فارسی ستیزی در افغانستان گفت “در عصر امان الله خان محمود طرزى با طرح تئورى تشکیل (ملت –دولت ) بر محور افغانیت قدم به میدان مى گذارد و البته هنوز زبان و فرهنگ فارسى زبان سیاست و فرهنگ و معارف مى باشد. اما با ظهور پدیده اى بنام گل محمد خان مهمند و عبدالمجید خان زابلى به عنوان شناخته شده ترین دشمنان سوگند خورده زبان و فرهنگ فارسى تضعیف سیستماتیک زبان فارسى و هویت تمدنى خراسان عملاً آغاز مى گردد.”
در بخش پایانی همایش، کانون تاجیکان فارسی زبان برتانیا، با خواندن قطع‌نامه هشت ماده‌یی از حکومت وحدت ملی خواست تا دولت افغانستان تمام تحرکات زبان ستیزانه و تبعیض أمیز حلقات مرموز را که در چهارچوب نظام و با استفاده از امکانات دولتى علیه زبان فارسى درى جریان دارد متوقف، عاملین و جریان هاى حمایت کننده ان را مورد پرسش قرار بدهد و زبان فارسى درى منحیث زبان اکثریت مردم افغانستان باید وارد «سرود ملى» و «بانک‌نوت» هاى کشور شود.
