افتخار میکنم که من زمانی کارمند وزارت خارجه بوده ام بطور نسبی از اصول مقررات و همه پرنسیب های وزارت امور خارجه آگاهی دارم وزارت امور خارجه در پرتو این ارزش ها میتواند وظایف خود را درست تر انجام دهد تحقق این ارزش ها برای همه هم جنبه قانونی دارد و هم ارزش اخلاقی جناب رئیس جمهور با ایجاد حکومت وحدت ملی طبق هدایت شما همه کارمندان سابقه دار وزارت امور خارجه چه در داخل چه در خارج که سن شان به ۶۵ سالگی رسیده بود به تقاعد سوق داده شده اند به استثنای کاکای شما آقای اکمل غنی که بالای ۸۰ سال عمر دارد جناب رئیس جمهور مقررات در وزارت خارجه بخاطر تحقق عدالت طور پیشبینی شده که یک کارمند وزارت خارجه سه سال را در داخل کشور و سه سال دیگر را در بیرون کشور ایفای وظیفه نماید مشروط بر اینکه کارمند برحال وزارت خارجه باشد جناب رئیس جمهور شما آقای احمد یوسف نورستانی رئیس قبلی کمیسون انتخابات که متهم به خیانت ملی است روی کدام اصول سفیر اسپانیا مقرر کرده اید کاکای شما جناب قیوم خان کوچی که بالای ۸۰ سال عمر دارد همچنان شنیده می شود که یک تعداد اشخاص و افراد دیگری که در جریان انتخابات با خیانت متهم اند میخواهید آنها را به پست های مهم دیپلوماتیک در خارج کشور مقرر نمایید در حال که شعار انتخاباتی شما را تا هنوز مردم به یاد دارند که گفته بودید هیچ افغان از افغان دیگر بهتر نیست با در نظرداشت کدام اصول و مقررات کاکای ۸۰ ساله خود را سفیر مسکو مقرر کرده اید نه تنها آقای نورستانی و دها تنبل و بیکاره دیگر را نیز میخواهید به وظایف پاک دیپلوماتیک توظیف سازید آیا میخواهید این اداره نیز متهم به خیانت ملی شود جناب رئیس جمهور نه تنها این آدم ها که از آنها نام بردم قبلاً چندین سفیر و کارمندان دیگر که در حکومت وحدت ملی شما بحیث دیپلوماتان عالی رتبه مقرر گردیده اند در طول عمر خود غیر از موزه پاکی با شما و آقای داکتر عبدالله یک ساعت به وزارت امور خارجه ایفای وظیفه نکرده اند اخلاقاً به همچو اجراعات به پیشگاه خدا و عدالت به مردم افغانستان چه جوابی دارید جناب رئیس جمهور اگر شما نمیدانید من نویسنده این مقاله میدانم که سیاست علم است اما د رکاربرد این علم هنر و مهارت خاص ضرورت است همه دست اندرکارانی که در کشور خود مسعولیت وظیفوی دارند چه سیاسی چه اقتصادی چه فرهنگی با یک طرق و سیاست تدوین شده منطقی امورات محوله را انجام می دهند اما سیاستهای خارجی دشواری های جداگانه یی دیگری دارد بخصوص در شرایط موجود که افغانستان در اثر مداخلات بیرون مرزی به خصوص پاکستان به مشکلات گوناگون دست و گریبان است مطابق به قوانین قبول شده جهانی در هر کشور سیاستهای خارجی طوریکه از نامش پیداست به عهدهء وزارت امور خارجه همان کشور است درست است رئیس جمهور شخص درجه اول کشور است اما مافوق قانون نیست جناب رئیس جمهور من
این را هم میدانم که سیاست خارجی یک کشور امری جدی بوده و سرنوشت کشور و ملت را تعین میکند که کوچکترین اشتباه درسیاست سرنوشت نا گوار را برای یک ملت رقم میزند آگاهان سیاسی میدانند که با موجودیت تروریزم سیاست خارجی تمام کشور بغرنج و پیچیده تر گردیده تفکر دقیق در امور سیاست خارجی از اهمیت خاص برخوردار است باید فراموش نکنیم که افغانستان طی سه دهه گذشته مراحل پرفراز و نشیب را پشت سر گذاشته اگر این سوال را مطرح کنیم که سیاست خارجی افغانستان در دوره حکومت موقت تا دوران حکومت وحدت ملی دست آورد داشته است بلی عمده ترین ها کدام ها اند نواقص و کمبود های موجود که باید رفع گردد د رکدام سطح اند با این حقیقت به حکم وجدان باید صادقانه اعتراف نمود که بعد از سقوط حکومت طالبان وزارت امور خارجه در سال های مختلف دست آوردهای ملموس وسیع و منظم داشته است همین دست آوردها با عث آن گردید تا دستگاه دپلوماسی کشور به طرف کار آمدی بیشتر حرکت کرده ودست آوردهای بزرگ را با خود داشته باشد روحیه احترام متقابل و همکاری را در وزارت امور خارجه در حال حاضر ایجاد گردیده و تلاش صورت میگیرد تا مصمم بودن خود را در راه یک سیاست معقول پی ریزی و به اثبات برسانند باور دارم کارمندان وزارت امور خارجه اگر مداخلات بی مورد در امور شان صورت نگیرد منافع ملی را مقدم از همه چیز میدانند حالا نسبت به گذشته ماشین وزارت امور خارجه به حرکت درآمده اگر صلاحیت های این وزارت انحصار مقامات رهبری حکومت نگردد هر روز در پرزه های این ماشین پرزه کار آمد دیگری نصب شده میرود. آنچه که من میدانم:
- وزارت امور خارجه کوشیده تا سیاست درحالت انزوا را از افغانستان دورسازد این سیاست را طور اعیار نمودند که در قالب سیاست های جهانی و منطقوی و روابط دوجانبه وحتی چند جانبه رونق پیدا کند در حال حاضر بعد از تقرر وزیر خارجه موجود خط ثبات در سیاست خارجی نه سرخ باشد نه سبز بلکه مطابق به منافع افغانستان استراتیژی های منظم و کارآمد که طراحی گردیده روزانه به جا می افتد این را همه میدانند که افغانستا ن به مثابه یک بازیگر زنده و فعال و مستقل درامورات بین المللی تبارزکرده است و مسعولیت تاریخی خویش را در مبارزه علیه تروریزم و دهشت افگنی و خشونت سیاسی انجام میدهد.
- در این اواخر تلاش میشود تا روند سیاست خارجی علمی شود رهبری وزارت امورخارجه باور دارد که برای طراحی سیاست خارجی و مدیریت آن لازم و ضروری است تا مطابق علوم عصر حاضر با در نظرداشت ذخایر علمی گذشته گام برداشته هر قدر پژوهش تحقیق در حوزه سیاست خارجی کشور صورت گیرد خوبتر و منظم تر شده می رود چقدر خوب است که بگویم کاربرد سیاست علمی در هرزمان و مکان افق های روشن را با خود دارد.
- گام ارزشمند دیگری که در این اواخر وزارت امور خارجه برداشته بر قراری روابط اقتصادی و سیاسی با همه کشور ها بخصوص همسایگان روابط همه جانبه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با کشور های همسایه بر علاوه اینکه فائد مند بوده و هست باعث انگیزه رقابت ها نیز گردیده نوع نزدیکی و همکاری را به وجود آورد و افغانستان دراین موقع توانسته از اهرام اقتصادی در جهت اهداف سیاسی خویش استفاده معقول نماید با در نظرداشت این سیاست که افغانستان علاقه مند مداخله در امور دیگران نیست و از دیگران نیز عین توقع را دارد رهبری وزارت خارجه این را باور دارد که دستگاه دپلوماسی دولت باید با این سیاست و محور حرکت کنند.
- علاقه مند خواص و عمل کرد های مثبت به خاطر روابط حسنه با جهان اسلام و روشن کردن ذهنیت ها را دراین راستا و این سیاست دست آوردهای عمده را نیز با خود داشت، بگونه مثال.
الف: پیوند مجدد افغانستان باکشور های اسلامی و اشتراک فعال در اجلاس کشور های اسلامی و بخشیدن قروض کشورهای اسلامی از افغانستان.
ب: رفع این ذهنیت که از طرف دشمنان تبلیغ میشد که گویا افغانستان یک کشور اشغال شده است با این شیوه یک نوع همگرائی اسلامی را در جهان اسلام در یک چوکات درست اعیارکرده بودند.
- روابط همه جانبه با کشور های اروپائی این روابط توانست کمبودهای تکنالوژی و اقتصادی کشور را تامین کند و نقش اروپا در بازسازی افغانستان از جمله اولویت های کاری این وزارت بوده و است روی این اصل کشور اروپا در مورد حقوق بشر زنان نوسازی سیاسی و فرهنگی افغانستان کمک های همه جانبه کرده اند مبارزه علیه مواد مخدره و غیره.
- همکاری استراتیژیک با ایالات متحده امریکا این روابط در درازمدت به قوت و اتوریته کشور ما موثر بوده در سطح ملی و بین المللی ما و کشور را همه جانبه میتواند کمک کند هم چنان دپلوماسی فعال در روابط بین المللی شکل گیری سازمان های جهانی روش و کار برد هایکه در عصر کنونی پیوند های با ارزش در سطح منطقه و جهان دارند مطرح نمودن جایگاه افغانستان در سرنوشت ملت های که با صلح و دیموکراسی باور دارند یک حقیقت دریگری را فراموش نکنیم که سیاست های افغانستان درحوزه روابط بین المللی وسیع و موثر بوده این سیاست توانست کشور را از هر نگاه از حالت انزوا نجات دهد از طرف دیگر همکاری های منطقوی که از جمله اهداف عمده سیاست خارجی بوده و هست باکشور های که ما روابط نهایت تنگ و تنگ داشته ایم مانند هندوستان، ترکیه، تاجکستان و عده از کشور های آسیای میانه در بر داشته که برای همه قابل درک است.
درحالیکه تا چند سال قبل کمبود نخبگان سیاسی در وزارت امور خارجه محسوس بود اما در حال حاضر این کمبود کمتر احساس میشود ضرور نیست جناب رئیس جمهور جنا رئیس اجرایه اشخاص و افراد را که از تقاعد شان سال ها میگذرد یا متهم به خیانت اند به وزارت خارجه پارسل نموده تا سفیر مقرر شوند وخوش بختانه وزارت امور خارجه کادر های جوان و نیرومند در چوکات خود را دارد جناب رئیس جمهور اگر ضرورت شما باشد اجازه فرمایید یک دیپلومات کار آمد را با مشخصات آن خدمت شما معرفی کنم .
الف _ دپلومات باید مجهز و آشنا با لسان خارجی و بین المللی بخصوص انگلیسی که از اوایل قرن بیستم به این طرف کار برد بیشتر دارد باشد. دانستن زبان های خارجی یکی از اولویت های است که تمام کارمندان دستگاه دیپلوماسی باید از آن بهره مند باشد. از آنجایکه دپلومات برای انجام وظیفه بطور مستمر با بیگانگان سر و کار دارد بهتر است به زبان آن تسلط داشته باشد تا در برقراری ارتباط به مشکل مواجه نشود و برای آنکه بتواند نزدیکی برقرار سازد لازم و ضروری است به زبان شان آشنائی کامل داشته باشد. چنانچه دیپلومات فاقد این ابزار مهم باشد، حیطهء افرادی که با آنها سر و کار می یابد بسیار محدود میگردد زیرا بدون شک همان گونه که زبان میتواند عامل بیسار مهمی در برقراری میان انسان ها میباشد، عاملی جدایی و تفرقه نیز خواهد بود.
ب _ دیپلومات باید بر علاوه زبان های بین المللی با زبان محل محیطش نیز آشنا باشد زیرا چنین آشنایی با زبان همان محل نفوذ دیپلومات را در بین مردم و مقامات آنکشور افزایش میدهد و این تصور را در ذهن ایشان جامیدهد که فرد مذبور به فرهنگ آن ملت علاقه وافر دارد.
باید درنظر داشت که در عصری زنده گی میکنیم که عصری ارتباط و اطلاعات لقب گرفته است که استفاده از تکنالوژی جدید ارتباط جز اولین ضروریات یک دپلومات است که بتواند از این طریق آخرین موضوعات اطلاعاتی را کسب نموده و به تجزیه و تحلیل آن بپردازد و با استفاده از عوامل گفته شده در بالا در رسیدن به اهداف و حفظ منافع ملی کشور موفق گردد. از ویژگی های دیگر و خیلی ها مهم دپلوماتهای کشور های درجه سوم و بخصوص افغانستان ، هوش و استعداد است. برخورداری دپلومات از هوش وافری نه تنها ویرا در انجام هر وظایفش کمک میکند بلکه بعنوان یک خصیصه جوهری سایر ویژگی های شخص رانیز کاملاً تحت تاثیر قرار میدهد. هوش امری ذاتی است و لهذا دستگاه دپلوماسی هر آنچه را که بتواند برای مامور خود مهیا نماید هرگز قادر نخواهد بود مانند القاب و عناوین، هوش و استعداد را به کسی که فاقد آن است اعطا نمایند.
دپلومات عبارت از شخصیتی است که دارای مقام رسمی بوده و وسیله پیشبرد سیاست خارجی دولت در ساحه بین المللی میباشد.
البته و متاسفانه از چندی بدینسو مقام محترم ریاست جمهوری برخی از اشخاص و افراد را به وظایف دیپلوماتیک گماشته اند که عوض حلال مشکلات باشند مشکل آفرین اند این اشخاص و افراد را در دستگاه دیپلوماسی چون رئیس جمهور شناس و رئیس اجرایه شناس اند نه تنها مشکل گشانیستند بلکه مشکل آفرین نیز هستند که ما در گذشته ها نیز از چنین مشکلی بی بهره نماندیم.
ج _ از ویژه گی های دیگری که باید یک دپلومات کشور های مانند افغانستان از آن بهره مند باشند عبارت از صبر و برده باریست. زیرا فعالیت های دپلوماتیک معمولاً د ردرازمدت ثمر میدهند.
لذا دپلومات میباید فی النفسه صبور و بردبار باشد. در دنیای کنونی برای نایل به اهداف سیاست خارجی نباید عجول بوده، دیپلوماسی بر خلاف اهرام و ابزار نظامی پیروزی آنی را به همراه نمی آورد بلکه پیش بین از هر چیز به تامین منافع ملی و تداوم و استمرار آن می اندیشد. چون دپلوماتان اکثراً در خارج از کشور شان فعالیت می نمایند البته در عرصه بین المللی عمل میکنند باید چنین ویژگی های را نیز داشته باشند: اشخاص کبیر سن هرگز چنین حوصله مندی را ندارند جناب رئیس جمهور به یقین میدانید یک دیپلومات باید:
- تمام قوانین بین المللی را بشناسند ، آنرا بطور جدی رعایت نمایند.
- حقوق دپلوماتیک و قونسلی را کاملاً بدانند تا مطابق آن عمل کنند.
- دپلومات باید تمام نظام بین المللی را خوب بشناسد.
- آداب، تشریفات وخدمات دپلوماتیک را کاملاً بلد باشد.
- هنر نویسندگی قوی داشته باشد.
- با تمام مسایل ایدیولوژی بین المللی مثل حقوق بشر و غیره آشنا باشد.
- نزاکت های بین المللی رابداند.
- اعتماد به نفس داشته باشد.
- درگفتار خود باید فصاحت و بلاغت تام داشته باشد.
- شخص با جرعت با تدبیر و با ابتکار باشد.
- از مدیریت خوب برخوردار باشد.
- مذاکره کننده خوب باشد.
- اصطلاحات و تاکنیکهای دپلوماتیک را که معمولاً درجریان مذاکرات استفاده میشود بداند. اشخاص را که شما در تقرر شان بحیث سفیر تلاش نموده اید از ویژه گی های فوق برخوردار اند که هرگز نیستند جناب رئیس جمهور با در نظرداشت نبود بست و دفاتر کاری تعدادی از کارمندان وزارت امور خارجه حاضری موقت امضا می کنند این کارمندان که دارای تجربه کاری یا تحصیلات در وازت خارجه دارند زمانیکه می شنوند رئیس جمهور خلاف اصول خلاف قانون و مقررات عمل میکند کاکا ماما لالا مقرر میکند بر حال را متقاعد متقاعد را اگر صد ساله هم باشد برحال میسازند حق دارند در مورد صداقت شما از هفت عمل شک و تردید داشته باشید .
حفیظ الله امین شجاع
افایان محترم داکتر یوسف نورستانی به کدام دلایل خاین ملی یادمیکنید تحت کدام اسناد ماهیچ وقت کسی را مرتکب جرم ویا مجرم ګفته نمی توانیم تاکه محکمه باصلاحیت کسی را مجرم نشناخته باشد اما من ازشما خواهشمندم اول قانونه مطالعه کنیید وخوب یادبګرید وباز صحبت کنید داکتر نورستانی بس ازاستعفا در تلویزیون صحبت داشت وفاسدین هردو تیم را به شمول خارجی هارا متهم کرد وګفت کسی که برایم کدام دعوادارد لطف کنند به شمول هردو تیم اما کسی حاضر نشد درموقع داګز دامیدان
جمعبت مستحق است زیرا چور وچپاول را از نیکان خود به ارث برده
حق گفتی و حق نوشتی، سعیدی صاحب بزرگوار. مگر کجاست ان وجدان بیدار که بخواند و به ان عمل نماید. راست میگوئی خیانت از همین جا اغاز میشود. شخص علاقمند طالبان سفیر در ماسکو میشود و یک خاین ملی که پروسه دموکراتیک انتخابات را به بیراهه و خیانت و تقلب برد بعیوض معرفی به دادستان کل جهت بازپرس سفیر دولت افغانستان در هسپانیه میشود.
ښاغلی سعیدی: نه پوهیږم چه نورستانی د دی پوست لپاره وړ شخص دی او کنه ، خو په هر حال کچیری تاسی محترم په نورستانی نیوکه لری نو ولی په وزیر صاحب خارجه نیوکه نکوی چه مطلق بیسواد دی؟ تیر پنځلس کاله کی چه د جمیعت د ګوند آشپزان او ډریوران سفیران وه تاسی د بهرنیو چارو د وزارت د یو پخوانی کارمند په توګه ولی نیوکه نکول؟ خو چه د جمیعت د ګوند پوری تړاو ولری ، هرڅوک چه وی، د هر پوست لپاره متخصص دی او نیوکه پری ګناه ده او ستاسی د چارو د شنونکو خولی هم مهر او ټاپه دی. هیله ده چه هری موضوع ته یواځی د خپل شخصی او یا حزبی عینکو څخه و نه ګوری.
تاسی نورستانی په حیانت ملی باندی تورن کړ،خیانت ملی یوه حقوقی موضوع ده ، د تلویزون د سیاسی بحثونو کومه خپرونه نده چه هر څوک پکی خپلی بابولالی ووایی. هیله ده چه لومړی د قانون په الفبا ځان پوه کړی. ملی خیانت خپل ځانته تعریف لری.