شاید به یمن ابزارهای ارتباطی مدرن است که این‌گونه تصمیم حکومت و یا هر مرجع اجرایی دیگر سریعاً همه‌گانی میشود و جنجال‌برانگیز اما پرسش آن است که آیا به راستی یک چنین تصمیمی ارزش این‌همه سروصدا را دارد؟
پاسخ این پرسش به عنوان یک حرکت مجرد منفی است. فرقی نمی‌کند که نام یک شرکت هواپیمایی آریانا باشد و یا د باختر-افغان؛ و یا طرح این پرسش که اصلاً نیاز تغییر نام این شرکت چه است؟
اتفاقاً پیچیدن روی این مسأله، همانند منازعه بر سر نام دانشگاه و پوهنتون، گره کار را سخت‌تر می‌سازد و فاصله میان اقوام را بیشتر. رویدادهای مشابه زیادی در سیزده سال گذشته صورت گرفته که گاهی هیچ اعتراضی را در پی نداشته است. میشود در یک حرکتی سیاسی و برای جلوگیری از دامن‌زدن به منازعات قومی، در برابر این رویداد هم چشم پوشید.
اما از زاویۀ دیگر موضوع کاملاً حل است. تغییر نام چیزها در افغانستان جزو بنیادین روند اوغانیزه‌شدن است که بحثش بسیار پیچیده‌تر از تغییر نام یک شرکت هواپیمایی است.
از این رهگذر، حساب خیلی چیزها پاک است؛ تغییر نام بسیاری از مکان‌ها، نام‌گذاری نمادهای به ظاهر ملی، و حتا اسم کشور و هویت مردم آن.
طرح جاگزینی نام شرکت هواپیمایی آریانا از سوی سیاست‌گزاران فرهنگی دولت آقای غنی تکمیل پروژۀ اوغانیزه‌شدن است که البته به همین کار کوچک خلاصه نخواهد شد. آن‌ها به خوبی پی برده اند که آریانا خوانش یونانی همان ایران است که سال‌هاست برای زدودن آن، انرژی مصرف شده. به همین‌گونه کلان‌روایت افغان که جاگزین اسم آریانا (ایران) است. بماند که تاریخ رسمی اوغانستان چه‌گونه تلاش می‌کند تا هر گونه نشانۀ دولت و تاریخ اشکانی‌ها را از صحنه بزداید و نقش دولت یونانی باختری را برجسته‌تر سازد.
بنابراین، اعتراض در برابر تغییر نام یک شرکت هواپیمایی، می‌تواند اعتراض در برابر اوغانیزه تاریخ، فرهنگ، هویت و چیزها باشد. بی‌اهمیت‌انگاشتن این رویداد به تسریع و تکمیل روند اوغانیزه‌شدن همه‌چیز کمک خواهد کرد.
__
اصلا” در اوضاع کنونی ضرورت به تغیر نام شرکت آریانا چه میباشد.؟ همین حالا افغانستان به صدها مشکلات دست بگریبان میباشد. اینکه تحمیل نام افغان حتی بر شرکتها هم در اولویت قرار داشته باشد، بی مهری زیاد نسبت به افغانستان و مردم درد دیده آن تلقی میشود. این امر نا پسند نه تنهی بی مهری بلکه خیانت بزرگ به افغانستان پنداشته میشود.
نویسنده به نکته ی بسیار مهم و بنیادی پرداخته است .آموختنی و ستودنی میباشد.توجه شما ،نوسنده گان و بویژه استادان زبان پارسی دری را در باره ی کاربرد «افغانیزه کردن یا شدن » جلب میکنم که به نظر من درست آن باید«افغانی کردن یا شدن» باشد. افغانی کردن به زبان انگلیسی افغانایزیشن و به زبان فرانسوی افغانیزه میشود.امیدوارم درین مورد توجه جدی شود.